0
0
0
0
Forum Giris Giris Üyeler Ekibimiz Arama
Toplam Forum: 69     ***     Toplam Konu: 30100     ***     Toplam Mesaj: 148193
  
  Beni hatırla
Forum Anasayfa » D İ N / İ S L A M » SORULAR & CEVAPLAR » Umumi Kaideler Kapali

önceki konu   diğer konu
1 okunmamış mesaj mevcut (fix & kapali)
Sayfa (1): (1)
Gönderen
Mesaj
yoktan su an offline yoktan  
Umumi Kaideler
1227 Mesaj -
Umumi Kaideler

Haram olan þeylerin ve davranýþlarýn hepsine birden þamil olan, hepsi için ayrý ayrý geçerli bulunan kaideler vardýr; bunlarý aþaðýdaki maddelerde toplanabilir:

1.Yasaklanmamýþ Herþey Mübah ve Helaldir:

"eþyada asolan ibahadýr" þeklinde ifade edilen bu kaideye göre herhangi bir þey veya menfaati yasaklayan sahih nass bulunmaz veya bulunurda delaleti kat'i olmazsa haram hükmü de bahis mevzuu olamaz. Ýslam bilginleri bu kaideyi þu ayet ve hadislerden çýkarmýþlardýr.

"Yerde olanlarýn hepsi sizin için yaratan O'dur" (Bakara 29)

"Göklerde olanlarý, yerde olanlarý, hepsini sizin buyruðunuz altýna vermiþtir" (Casiye 13)

"Allah'ýn göklerde olanlarý da yerde olanlarýda buyruðunuz altýna verdiðini, nimetleri açýk ve gizli olarak size ihsan ettiðini görmez misiniz" (Lokman 20)

Selman-ý Farisi'den rivayet olunduðuna göre Rasulullah(asm)'dan, yað, peynir ve yabani eþek etinin hükmü sorulmuþ, O da þöyle buyurmuþtur: "Helal, Allah'ýn kitabýnda helal kýldýðý, haram da Allah'ýn kitabýnda haram kýldýðýdýr; hakkýnda bir þey söylemedikleri ise sizin için affedip serbest býraktýklarýdýr"

Ve þöyle buyurmuþtur: "Allah bazý þeyleri farz kýlmýþtýr; bunlarý kaçýrmayýn, bazý sýnýrlar koymuþtur, bunlarý da aþmayýn, bazý þeyleri haram kýlmýþtýr, bunlarý iþlemeyin, unutmaktan deðil, size olan rahmetinden dolayý bazý þeyler hakkýnda da bir þey buyurmamýþtýr; bunlarý da soruþturmayýn"

Bu ayet ve hadisler her þeyin insanlar için yaratýlmýþ, onlarýn istifadelerine sunulmuþ olduðunu, haram ve yasak olan þeylerin istisnai olduðunu ve bunlarýn da hikmetleri, hususi sebepleri bulunduðunu, hakkýnda nass bulunmayan veya ayný illeti taþýmayan þeylerin haram olmadýðýný ifade etmektedir.

Hakkýnda nass olmayan her þey ve hareketin mübah oluþu ibadetler þamil deðildir. Bu kaideye dayanýlarak her mükellef, kendi uydurduðu ve istediði þekilde Allah'a ibadet edemez; çünkü Allah'a nasýl ibadet edileceði, O'nun hoþnutluðunun nasýl kazanýlacaðý akýl vasýtasýyla bilinemez, bu mevzuda ilahi beyana ihtiyaç vardýr; þu halde "Allah'a ve yalnýz Allah'a O'nun öðrettiði þekilde ibadet edilebilir."

2.Helal ve Haram Kýlan Yalnýz Allah'týr:

Sýfat ve mevkileri ne olursa olsun hiçbir kulun haram ve helal kýlma selahiyeti yoktur; bu selahiyet yalnýzca Allah'a mahsustur. Peygamberlerin bu mevzudaki ifadeleri Allah'ýn iradesini ve hükmünü kullarýna bildirmek ve açýklamaktan ibarettir.

Ayet mealinde þöyle buyurulur: "Dilinizi yalana alýþmýþ olduðu için her þeye 'þu haramdýr bu helaldir' demeyin, zira Allah'a karþý yalan uydurmuþ olursunuz.." (Nahl 116)

3.Harama Muhtaç Etmeyecek Kadar Helal Vardýr:

Ýslam, insanlarýn ruh ve bedenleri için faydalý olan ihtiyaç duyulan hiçbir þeyi haram kýlmamýþtýr, haram kýldýklarý ya sýrf zarar, ya da -alkollü içecekler gibi- zararý faydasýndan çok olan þeylerdir. Allah dileseydi insanlarýn muhtaç olduðu þeyleri de haram kýlabilirdi. Çünkü mülk yalnýzca O'nundur; kulun Rabb'ine itiraz hakký olamaz. Ancak O, rahmetinin bir eseri olarak zararlý olaný haram kýlmýþ ve onun yerini tutan, ona muhtaç etmeyen temiz ve faydalý þeyleri helal kýlmýþtýr. Bu cümleden olarak:

Ok çekip fal bakmayý haram kýlmýþ, bunun yerine istihare duasýný koymuþtur.

Erkeklere ipeði haram kýlmýþ, bunun yerine keten, yün ve pamuk gibi elbiseler vermiþtir.

Pis ve zararlý yiyecek ve içecekleri haram kýlmýþ, bunlarýn yerini sayýsýz temiz, leziz ve faydalý yiyecek ve içeceklerle doldurmuþtur..

4.Harama Götüren Herþey Haramdýr:

Kötü ve zararlý bir þeyi önlemenin en makul ve kesin yolu, sebepleri ortadan kaldýrmak, vasýtalarý yok etmektir. Ýþte Ýslamýn haram mevzuunda tuttuðu yol da budur. Mesela zinayý haram kýlmýþtýr. Maksat zina suçunun meydana gelmesi ve suçlunun haran iþlediði için ceza görmesi deðil, suçun iþlenmemesidir. Bunun için de yalnýz ceza kafi deðildir; suça iten sebeplere inmek gerekir. Bundan dolayý Ýslamda bir taraftan evlenme kolay, boþanma mümkün kýlýnmýþ, diðer yandan aþýrý açýklýk, saçýklýk, baþ baþa bulunma, müstehcen, tahrik edici resim ve müzik, gereksiz beraberlik.. yasaklanmýþ, haram kýlýnmýþtýr..

5.Haram Konusunda Hile de Haramdýr:

Bir yolunu bularak, kitabýna uydurarak veya ismini deðiþtirerek haramý iþlemek, sorumluluðu kaldýrmaz; aksine bu yollar ve çareler de haramdýr. Rasul-i Ekrem (asm) "Ümmetimden bir grup baþka bir isim koyarak þarabý helal sayacaktýr" buyruðu ile buna iþaret etmiþtir. Müstehcen gösteri, eser ve hareketlere 'sanat' faize 'sermaye karý' demek bunlarý helal kýlmaz.

6.Ýyi Niyet Haramý Meþru Kýlmaz:

Ýslam'da niyete büyük önem verilir ve deðer verilmiþ "ameller ancak niyetlerle deðerlenir" buyurulmuþtur. Ýbadetlerin makbul ve muteber olmasý niyete baðlý bulunduðu gibi, alalade ve tabii iþlerin ibadet sayýlmasý da niyetle mümkün olmaktadýr. Helal yoldan rýzýk kazanmak niyetiyle çalýþmak, harama karþý nefsi dizginlemek maksadýyla eþi ile birleþmek -bu niyetler sebebiyle- ibadet sayýlmaktadýr.

Bütün bunlarýn yaný sýra Ýslamýn bir prensibi daha vardýr. "Vasýtalar da gaye gibi meþru olacaktýr" Maksada ulaþmak için her vasýtayý caiz gören makyevelist görüþü Ýslam kabul etmemiþtir. Bunun tabii neticesi, iyi niyetle güzel bir netice elde etmek için de olsa haram iþlemenin caiz olmamasýdýr. Cami yapmak, hayýr müessesi vücuda getirmek.. için kumar oynamak, hýrsýzlýk ve faizcilik yapmak.. tecviz edilmemiþtir (caiz görülmemiþtir).

Peygamberimiz:

"Allah iyi ve temizdir; ancak temizi (helali) kabul eder, Allah Peygambere emrettiðini mü'minlere de emretmiþtir" buyurmuþtur..

Ayrýca ayette: "Ey Peygamber! Temiz ve helal olan þeylerden yiyiniz ve iyi iþler yapýnýz; þüphesiz ben ne yaptýðýnýzý bilmekteyim (Mü'minun 51).." "Ey Ýman edenler! Size rýzýk olarak verdiklerimden helal ve temiz olanlarý yiyiniz. (Bakara 172)"

"Haramdan mal kazanmýþ hiçbir kul yoktur ki bununla yaptýðý tasadduk kabul edilsin ve nafaka harcamalarýna bereket verilsin! Geride býraktýðý da yalnýzca cehenneme yolculuðunda ona azýk olur. Þüphesiz Allah kötüyü kötü ile silmez, aksine kötüyü iyi ile siler; nitekim pis de pis olaný temizleyemez" Hadisi de ayný hükmü teyid etmektedir.

7.Haram Þüphesinden Kaçýnmak:


Ýslamýn haram ve helal kýldýðý þeyler apaçýk ortadadýr. Haram ile helal arasýnda bir de þüpheli saha vardýr. Ya nasslarýn sübut ve delalet cihetinden deðerlendirilmesi, yahut da bir nassýn bir þeye veya vakýaya uygulanmasý sýrasýnda insanlarýn zihinlerinde bazý þüpheli noktalar kalabilir. Takva, kiþinin bu durumlarda þüpheliden uzak durmasýný ve ihtiyata riayet eylemesini gerektirir. Aþaðýdaki hadis bu mevzuda bir düstur mahiyetindedir.

"Helal apaçýk belli, haram apaçýk bellidir. Bunlarýn arasýnda, halktan bir çoðunun, helal mi haram mý olduðunu bilmediði þüpheli þeyler vardýr. Dinini ve namusunu korumak isteyen için bunlarý yapmayan selamettedir. Bunlardan bazýsýný yapan kiþi ise haramý iþlemeye çok yaklaþmýþ olur; nitekim korunun etrafýnda(hayvanlarýnýgöz kırpma otlatan kimse de koruya dalma tehlikesi ile burun buruna gelmiþ olur. Dikkat ederseniz her hükümdarýn bir korusu vardýr; Allah'ýn korusu da haram kýldýðý þeylerdir."

8.Zaruretler Haramý Mübah Kýlar:

Haram dairesini oldukça dar tutan Ýslam, hayatýn beklenmeyen, tabii ve devamlý olmayan olaylarý, sýkýntýlarý ve icbarlarý karþýsýnda bu çerçevenin de zorlanabileceðini nazar-ý itibare almýþtýr. Kullarýna daima kolaylýk gösteren Mevla, baþý darda kalan, baþka çare bulamayan müslümana, ölçüyü kaçýrmamak üzere haramý yeme ve iþleme ruhsatý vermiþtir.

Boðazlanmadan ölmüþ hayvan, kan, domuz gibi haram yiyecekleri zikrettikçe dört surede tekrarlanan.. istek göstermeksizin ve ölçüyü kaçýrmaksýzýn baþý darda kalan kimse üzerine günah yoktur; þüphesi Allah çok baðýþlayýcý ve rahmet sahibidir.(Bakara 173) Ayeti bu esasý vazetmektedir.

9.Haram, Ýslam Ülkesi Dýþýnda da Haramdýr:

Bazý muamale ve þeylerde haram-helal hükmünün, Ýslam ülkesi ile alakasý bulunup bulunmadýðý faiz, kumar gibi bazý fasid muamele ve yasak fiillerin, Ýslam ülkesi dýþýnda caiz olup olmadýðý üzerinde durulmuþtur.

Bu konuda sýhhatli bir hükme varabilmek için öncelikle þu sorularýn cevaplandýrýlmasý gerekecektir:

a)Ýslam ülkesi neresidir.
b)Ýslam ülkesi hangi hallerde harp ve küfür ülkesine dönüþür.
c)Harp ve küfür ülkesinde faiz ve kumar gibi þeyler Müslümanlar asýnda mý, yoksa Müslüman ile kafir arasýnda mý caizdir?
Þimdi bu sorulara cevap verelim

a)Daha önce "Ýslam Ülkesi" olmamýþ, öteden beri Müslüman olmayan milletlerin hakim olageldikleri bir ülkenin, yahut da Ýslam ülkesi vasfýný aldýktan sonra bu vasfý kaybetmiþ bulunan bir ülkenin Ýslam ülkesine dönüþebilmesi için iki kriter üzerinde durulmuþtur: Bazý Ýslam hukukçularýna göre "idare ve hakimiyet" Müslümanlarýn eline geçecektir; diðerlerine göre ise ülkede "Ýslami düzen" hakim olucaktýr.

b)Bir kere Ýslam ülkesi vasfýný kazanmýþ bulunan bir ülkenin bu vasfýný kaybetmesini getirilen kriterler -yeniden kazanmaya göre- farklýdýr. Bilhassa Moðol istilasýndan sonra Ýslam hukuk alimleri bu mesele üzerine eðilmiþlerdir. Vardýklarý neticeyi Hanefi ulamesýndan Bezzaz el-Kerderi'nin el Fetava el Bezzaziyye'sinden özetleyerer nakledelim:
Bugün kafirlerin elinde olan (eski Ýslam) ülkeler þüphesi Ýslam ülkeleridir.. Kafir idarecilerin idaresi altýnda bulunan memleketlerde Cuma ve bayram namazlarý kýlmak caizdir.. kabul edilmiþtir ki illetin (hükmün dayanaðý olan vasfýn) bir parçasý kaldýkça ona dayalý olan hüküm de kalýr. Bu ülkelerin Moðol istilasýndan önce Ýslam ülkesi olduðuna ihtilafsýz olarak hükmetmiþtik. Onlarýn hakim olmalarýndan sonra da ezan, Cuma ve cemaatle namazýn açýkca yapýlmasý, þer'in (Ýslamýn) gerektirdiði þekilde fetva vermek, hükmetmek ve öðretim yapmak, onlarýn idarecilerinin itirazý olmadan yaygýn bir þekilde yürütülmektedir. Bu ülkelere harp ülkesi (daru'l-harp) mesnedi ve delili yoktur. Halvani þöyle demiþtir: "Ýslam ülkesi ancak küfür ahkamýnýn yürütülmesi, Ýslamýn hiçbir hükmü ile hükmedilmemesi, yerin harp ülkesine bitiþik olmasý, orada hiçbir Müslüman veya zýmminin güvenliðine sahip olmamasý halinde harp ülkesine dönüþür. Bu þartlarýn hepsi birden bulunursa daru'l-harp olur. Delil ve þartlar birbirine karþý gelir, çeliþirse, ihtiyaten Ýslam yönü aðýr basar, yani Ýslam ülkesi olarak kabul edilir."

c)Bir ülkenin Ýslam ülkesi olmadýðýna, harp ve küfür ülkesi vasfýný taþýdýðýna kesin olarak hükmedilirse orada yaþayan Müslümanlarýn iman, ibadet ve ahlak hayatlarýnda, haram- helal açýsýnda bir deðiþiklik olmaz; bunlar ile Ýslam ülkesinde yaþayan Müslümanlar arasýnda -bu bakýmlardan- bir fark yoktur. Harp ülkesinde iþlenen suçlarýn þer'i cezalarýnýn ayný yerde verilip verilmeyeceði ihtilaflýdýr. Bizim konumuz olan muamele ve eþyada haram-helale gelince:

Ýmam Ebu Hanife ve Muhammed'e göre kafirin malý, küfür ülkesinde dokunulmaz bulunmadýðýndan faizli alýþ-veriþ caizdir. Onlara göre bu bir akit deðil, mübah olan bir mala, sahibi olan kafirin rýzasý ile ve aradaki ahde riayetsizlik etmeden el koymaktýr. Þu halde o ülke kanunlarýnýn izin verdiði ve anlaþmalara aykýrý olmayan bu gibi muameleler caizdir.

Ebu Yusuf, Malik, Þafi'i ve Ahmed b. Hanbel'e göre bu da caiz deðildir. Müslüman daru'l-harpte de olsa kafir ile faizli alýþ-veriþ yapamaz.

Harp ve küfür ülkesinde bulunan iki müslümanýn karþýlýklý olarak faizli alýþ-veriþ yapmalarý ve diðer fasid (gayr-i meþru) muameleleri, bütün müçtehidlere göre haramdýr, caiz deðildir.

Bu kaideye pratik bir örnek vermek gerekirse þöyle diyebiliriz: Müslümanlarýn Türkiye'de faiz yemeleri Ýslama göre caiz deðildir. Müslümanlar Almanya ve benzeri ülkelerde de faiz yiyemezler; çünkü bu faizde Müslümanlarýn da hissesi vardýr; bankalarda Müslümanlarýn da paralarý vardýr, faiz Müslümanlar arasýnda cereyan etmiþ olur.



Umumi Kaideler

Haram, Ýslam Ülkesi Dýþýnda da Haramdýr
Helal ve Haram Kýlan Yalnýz Allah'týr
Harama Muhtaç Etmeyecek Kadar Helal Vardýr
Harama Götüren Herþey Haramdýr
Haram Konusunda Hile de Haramdýr
Ýyi Niyet Haramý Meþru Kýlmaz
Haram Þüphesinden Kaçýnmak
Zaruretler Haramý Mübah Kýlar
Yasaklanmamýþ Herþey Mübah ve Helaldir
Haram, Ýslam Ülkesi Dýþýnda da Haramdýr


Hayrettin Karaman - Günlük Hayatta Helaller-Haramlar

selam ve dua ile

gül gül gül
Gönderen: 03.11.2004 - 22:17
Bu Mesaji Bildir   yoktan üyenin diger mesajlarini ara yoktan üyenin Profiline bak yoktan üyeye özel mesaj gönder yoktan üyeyi arkadas listeme ekle Yukari
Pozisyon - İmzalar göster
Sayfa (1): (1)
önceki konu   diğer konu

Kapali Lütfen Seçiniz:  
Şu an Yok üye ve 1898 Misafir online. En son üyemiz: Didem_
16977 üye ile 13.07.2024 - 11:50 tarihinde en fazla ziyaretçi online oldu.

[Admin | Moderator | Kıdemli Üye | Üye]
Dogum Gününüzü Tebrik Ederiz    Doğum gününüzü tebrik eder, sıhhat ve afiyet dolu ömür dileriz:
sefa46 (70), sa71bo (53), hacý46 (39), talathoca (68), volkanadar (46), abcesam (66), ~YaSeMeN~ (40), Yavuz Selim Hay.. (54), sezerarzumanogl.. (40), mhakanavci (43), mevlüt01 (43), ravza dila (41), cartel02 (43), CANBULUT (48), mbitis (39), nurkelebek (56), lokmanyavuz1959 (65), mke55 (40), Seymaa (51), veyselkarani (51), a_musab (38), uyuz (45), tugbil (60), Guldemet (49), Fatih Erus (38), Nedim06 (59), Yusra (36), a_Sena_a (49), abdullah acar (47), M HAKAN AVCI (43), kral (48)
Son 24 saatin aktif konuları - Top Üyeler
0

Copyright © ((( RAVDA.net )))  *  İrtibat   *   RAVDA Reklam Servisi   *   Tüm hakları saklıdır, izinsiz alıntı yapılamaz.
Sitemizde yayınlanan imzalı yazıların içeriğinden yazarları, forum ve yorumlardan ekleyen şahıslar sorumlu olup, kesinlikle sitemiz sorumlu değildir.
© by ((( RAVDA.net )))

Sayfa 0.82629 saniyede açıldı   

Reklamlardan
RAVDA sitesi
hiçbir şekilde
sorumlu değildir.