*´¯`·.¸.·´¯`·.((( RAVDA.net ))).·´¯`·.¸ | SeVGiYe aÇILaN KaPI

	Anasayfa Yap
	Favoriye Ekle
	İrtibat

Üye Girişi

Üye Ol

Home

F o r u m

E-Kart

Tavsiye Et

Sitede Arama


» Kapsamlı Arama

Google`de Ara

Tavsiye Linkler

Kuran Kursu Mezunları

Önemli Linkler

Statü / İstatistik

En Son Üyemiz:
Didem_

53683 Toplam Üyemiz var.

Online Üyeler:

Online: 892 Misafir
Admin | Moderator | Vip | Üye

Giriş Vaktiniz: Pazartesi, 6. Mayıs 2024 - 04:38

Browseriniz:

IP Adresiniz: Hostname:

Toplam Forum: 69 *** Toplam Konu: 30100 *** Toplam Mesaj: 148193

Beni hatırla

Forum Anasayfa » SERBEST KÜRSÜ » ...!!!...NaZaR KaVRaMI...!!!

önceki konu diğer konu

6 okunmamış mesaj mevcut (Acik)

Sayfa (1): (1)

Gönderen

Mesaj

	rifat56

...!!!...NaZaR KaVRaMI...!!!

5108 Mesaj -

Önce, aslý arapça olan ‘nazar’ kelimesinin türkçedeki karþýlýðýný bilmek gerekir. Ancak ondan sonra ‘nazar deðmesi’ üzerine fikir yürütülebilir. ‘Nazar’ veya ‘nazar deðmesi’ kelimeleri her nedense birçoklarýnýn üzerinde yanlýþ bir çaðrýþým yapmaktadýr.

Halka nazarýn ve nazar deðmesinin gerçekte ne anlama geldiði bilgisizlikten veya bazý korkulardan dolayý anlatýlamamýþtýr. Üfürük açýklamalarla nazar ve nazar deðmesi meselesi geçiþtirilmiþ ve geçiþtirilmektedir. Bu konuyu doðru olarak açýklayabilmek için Kur’an bilgisine vakýf olmak ve Islam düþmanlarýndan korkmamak gerekir. ‘Nazar’ýn bireysel boyutlarý olduðu gibi, toplumsal boyutlarý da vardýr. ‘Büyü, Büyücü, Büyülemek, Büyülenmek’ baþlýklý baþka bir makalemde büyüyü kýsaca ‘bazý sözlerle insan-larý etkileme yöntemi’ olarak tanýmlamýþ ve bu konuyla ilgili þöyle bir hadis-i þerif de olduðunu yazmýþtým. Hadis þöyle: ‘Belagatta sihir (büyü vardýr.’[1] Büyü (sihr) çeþitlidir. Bunlardan biri sözel büyüdür. Nazar, büyünün sözel deðil, görsel (bakýþ ile olan) iþlevini icra etmektedir.

Sözel olarak insanlar büyülenebilir (etkilenebilir)ken, nazar (bakýþlar) ile de olumlu yada olumsuz yönde büyülenebilmekte (etkilenebilmekte)dirler. Kýsaca nazar, insanlarý bakýþlarla olumlu yada olumsuz yönde etkileme, onlara yön verme eylemidir. Fakat ‘nazar deðmesi’ kavramý özünde olumsuzluðu barýndýrmaktadýr. Halkýn anladýðý manada nazar ve nazar deðmesi yorumuna katýlmadýðýmý burada belirtmek isterim. ‘Nazar ve nazar deðmesi’ diye bir þey vardýr ama mahiyeti bambaþkadýr. Bu hiç de hurafeci, nazar boncuðu kutsayýcýlarýnýn zannettiði gibi deðildir.

Türkçe karþýlýðýyla nazar; ‘bakýþ’ veya ‘bakma’ demektir. Nazar kelimesi arapça bir kelime olduðundan, arapça bilmeyenlerce sanki esrarlý ve tam kavranýlamayan bir manasý vardýr. Halbuki iþin gerçeði hiç de öyle deðildir. Türkçe ‘bakýþ veya bakma’ kelimeleri bizde hiçbir olumsuz ve esrarlý anlamlar çaðrýþtýrmamaktadýr. Nasýl olur da nazar kelimesine, ‘bakmak’tan farklý bir anlam verebiliriz? Her ikisi de zaten ayný anlama gelmektedir. Nazar, bakýþ veya bakma demektir. Arapça; ben bakýyorum ‘ena enzuru’, o baktý ‘huve nazara’, o bakýyor ‘huve yenzuru’ dur.

Gönderen: 31.07.2007 - 16:58

	rifat56

5108 Mesaj -

Bir insana ‘kardeþim türkçe bakma veya bakýþ kelimelerinden ne anlýyorsun?’ desek, ne anladýðýný bize uzun uzun anlatabilir. Efendim der, ben bakmaktan þunu anlýyorum: Insan bahçedeki çiçeklere, göklere, yýldýzlara, çarpmamak için önünde-ki taþa, evindeki kitaplarýna, yazý yazarken bilgisayarýn klavye ve monitoruna vs. bir çok þeye bakar. Çocuk annesine-babasýna, anne-baba da çocuðuna bakar. Fakat pratikte ‘nazar’, ‘bakma’ gibi anlaþýlmamaktadýr. Halbuki bunlar biri arapça, diðeri de türkçe olan anlamdaþ iki kelimedirler. ‘Nazar’ veya ‘nazar deðmesi’ deyince halkýmýzýn genelinin aklýna þu gelmektedir: Yeþil gözlü birisi baþka birisine dikkatle bakarsa, o bakýlan kiþinin baþýna her an bir þeyler gelebilir. Bakýlan kiþi köprüden geçiyorsa köprüden aþaðý düþebilir yada köprü çökebilir; at üzerinde gidiyorsa atý yere çökebilir, arabayla gidiyorsa arabasýnýn lastiði patlayabilir, çünkü yeþil gözlülerin nazarý insana deðer! Hatta kulaktan dolma bir sürü örnekler de ileri sürülür. Bu verdikleri örneklerdeki gibi nazar deðme olayýna kendiler ise hiç þahit olmamýþlardýr. Bu hurafeyi bilimsel olarak açýklama gereði de duyarlar.

Neymiþ, insan ýþýk gibi, elektrik gibi bir þeyler saçýyormuþ. Bu ýþýk veya elektrik gibi þeyden dolayý insana nazar deðmekteymiþ. Yani nazarla insaný sanki elektrik çarpar gibi birþeyler çarpmaktaymýþ! Yeþil gözlülerin nazarý deðdiðine göre herhalde bu ýþýðý sadece yeþil gözlüler saçmaktadýr!

Eðer iþleriniz yolunda gitmiyorsa, hastalanmýþsanýz, baþýnýza bir bela gelmiþse, ailenizde geçimsizlik varsa, yukarýdaki mantýða göre belkide size nazar deðmiþtir!

Yeri gelmiþken þahit olduðum bir olayý anlatmak istiyorum. Ilahiyat fakültesini bitirmiþ yeni tanýþtýðýmýz bir arkadaþým camide hutbe okurken rahatsýzlandý, tansiyonu düþtü, ayaklarý titremeye baþladý, kalbi çarpmaya ve alný da terlemeye baþdý. Neredeyse minberin merdivenlerinden aþaðý yuvarlanacaktý. Namazdan sonra bana ‘Recep kardeþ, bana cemaatten birisinin nazarý deðdi herhalde’ dedi. Ben de ona ‘nazar hakkýnda ben senden farklý düþünüyorum. ‘sende nazar mazar yok, sen soðuk almýþsýn, onun için hutbe okurken tansiyonun düþtü. Doktora git sana ilaç versin’ dedim. Daha sonra doktora gittiðini ve gerçekten de soðuk almýþ olduðunu ve doktorun da ona ilaç yazdýðýný söyledi. Benim nazar yorumumu beðenen bu kardeþimizle daha sonra bir çok konuda fikir alýþveriþi yaptýk.

Nazar’ýn ‘bakma, bakýþ’ anlamýna geldiðini belirttikten sonra bir de ‘nazar deðme’nin ne anlama gelebileceði üzerinde duralým. Nazar, hepimizin yaþadýðý bir olgudur. Güncel hayatýnda insan nazar da eder, kendisine nazar da deðer.

Gönderen: 31.07.2007 - 16:59

	rifat56

5108 Mesaj -

Her tarafý yemyeþil çimen olan, çiçeklerle süslenmiþ, içinden sularýn fýþkýrdýðý güzel bir park veya bahçeye gittiðimizde etrafa bakýnaraktan geziniriz. Hayatýn monotonluðundan, trafik gürültüsünden uzak geçirdiðimiz bu gezintide stresi atmýþ ve ruhumuz dinlenmiþ olarak bir ‘oh’ çekeriz. Gerçekten de bu bahçenin veya parkýn güzelliklerine bakmamýza (nazar etmemize) deðmiþtir. Bu gezintimiz hiç de boþuna olmamýþtýr. Çünkü bu güzel yerlerde gezip dolaþmak da bir ihtiyaçtýr. Bu tür nazar, etkisi içe dönük pasif bir nazardýr.
Bir de yaptýrým gücü olan, dýþa dönük aktif nazar vardýr. Aþaðýda yaptýrým güçlü, etkisi dýþa dönük olan aktif nazara (bakýþa) güncel hayatýmýzdan ve Kur’an-ý Kerim’den örnekler
vermeye çalýþacaðým.

Çocuðunuz laftan anlamýyor ve yaramazlýk yapmaða devam ediyorsa, ona kaþlarý çataraktan þöyle bir kýzgýn bakarsýnýz. Bundan sonra çocuðunuz kendisine bir çeki düzen verir ve yaramazlýðý býrakýr. Çocuk bilmektedir ki yaramazlýða devam ederse sizden sopa yiyebilir. Iþte bu bakýþýnýz, ‘yaptýrým güçlü, etkisi dýþa (yani çocuðunuza) olan aktif bir nazar (bakýþ göz kırpma

dýr. Çocuðunuz zeki bir çocuksa, bu yaptýrým dolu nazarlarýnýzdan etkilenmeli ve sizin istediðiniz hizaya gelmelidir. ‘Çocuða en çok anne-babasýnýn nazarý deðer’ sözünden de þunu anlamalýyýz: Çocuk en çok anne-babasýnýn bakýþlarýndan etkilenerek kendine çeki düzen verir.

Bir çoklarýnýn hadis zannettiði þöyle bir Arap atasözü vardýr. ‘Nazar deveyi kazana, insaný mezara sokar. Insan ne zaman mezarý, deve de ne zaman kazaný boylar? Hemen anlayacaðýnýz gibi nazarlarýmýz yaptýrým gücünü kaybederse, bu mezarý boylama hadisesi gerçekleþebilir. Adamýn hoþunuza gitmeyen konuþmalarý veya davranýþlarý vardýr. Kendisini düzeltsin diye kendisine öfkeyle defalarca nazar etmiþsinizdir. Bunca nazarlarýnýz da fayda etmeyince asabi olan siz karþý tarafa karþý þiddet kullanmaya karar vermiþsinizdir. Yada siz müdahale etmeden önce karþý taraf: ‘Bana niye öyle sinirli sinirli bakýyorsun lan’ diyor ve kavgayý baþlatýyor. Artýk bundan sonra yaptýrýmý yetersiz kalan bakýþlarýnýzýn (nazarlarýnýzýn) ardýndan ya siz, yada karþiki þahýs mezarý boyluyor. Tabi bunlar sabretmesini bilen, sabretmesi gereken müslümanalara yakýþmayan hareketlerdir. ‘(Mü’minler) öfkelerini yutarlar ve insanlarý affederler’[1]. Yukarýdaki mezkür hadisi hiç de hoþ olmayan böyle bir örnekle açýklamaya çalýþtým. Fakat teþbihte hata olmaz derler, ben de öyle yaptým.

Hadisin deve kýsmýnýn þerhini de þöyle bir örnekle yapabiliriz: Komþunuzun devesi müteaddid defalar bahçenize girmekte ve bahçedeki sebzeleri mahvetmektedir. Deveyi her seferinde güzelce bahçenizden çýkarmakla ve sahibine teslim etmekle örnek bir hareket sergiliyorsunuz. Devenin sahibine defalarca ‘kardeþim devene sahip olsana!’ demenize raðmen komþunuz hiç tedbir almamakta ve ayný deve bahçenize sürekli girmektedir. En sonunda sabrýnýz taþmakta ve güzellikten anlamayan býçaktan anlar diyerek deveyi bahçenin ortasýnda kesiyorsunuz ve komþunuza artýk devenin canlýsýný deðil, ölüsünü veriyorsunuz. Artýk deve bahçenizi ziyaret edemeyecektir. Çünkü artýk bahçeye deðil, kazana (tencereye) girecek ve piþecektir. Yukarýdaki hadisin deve kýsmýný da böyle þerhetmiþ olduk.

Gönderen: 31.07.2007 - 17:01

	rifat56

5108 Mesaj -

Þimdi gelelim Kur’an ayetlerinden örnekler vermeye;
Bilindiði gibi kendisine nazar deðmiþ olanlara! Kalem Suresi’nin son iki ayeti (51-52. ayetler) okunmaktadýr. Okuyanlarýn çoðunun bu ayetlerin sebeb-i nüzulündan haberleri de yoktur. Bu ayetler bize neyi anlatmaktadýr? Hepbirlikte görelim:
‘O inkar edenler Zikr’i (Kur’an’ý iþittikleri zaman, neredeyse seni gözleriyle devireceklerdi. ‘O (Muhammed) mecnundur’ diyorlardý. Halbuki o (okuduðu Kur’an), alemler için uyarýdan baþka bir þey deðildir![1]

Aklýma gelmiþken þunu hemen belirteyim; Peygamberimiz (a.s)’a dendiði gibi þimdi de kendilerine Kur’an-ý Kerim’i gösteren veya okuyan müslümanlara bazý devlet erkaný ‘mecnun’ demektedirler. Asýl mecnun ve sapýk kendileridir ama bunun farkýnda deðildirler. Bu sapýklara Kur’an ayeti okumaktan, onlarý Kur’an’a davet etmekten daha þerefli ve onurlu bir davranýþ yoktur. Ne mutlu bu þerefe ve onura nail olanlara..

Bu Kur’an ve Islam düþmaný imansýz kafirler her zaman olduðu gibi Kur’an’ý hazmedememekte ve onun nurunu söndürmeye çalýþmaktadýrlar. ‘Kafirler Allah’ýn nurunu söndürmek istiyorlar. Kafirler istemese de Allah nurunu tamamlayacaktýr.’[2] Islam ve Kur’an düþmanlarý 1500 yýldýr Kur’an’ýn nurunu (aydýnlýðýný söndüremediler, bundan sonra hiç söndüremeyeceklerdir. Buna inancýmýz sonsuzdur. ‘O Zikr’i (Kur’an’ý biz indirdik biz; ve onun koruyucusu da elbette biziz!’[3]

‘Kendilerine apaçýk ayetlerimiz okunduðu zaman, kafirlerin yüzünde hoþnutsuzluk (inkar) alametleri belirdiðini hemen anlarsýn. Neredeyse kendilerine ayetlerimizi okuyanlarýn üzerine saldýracaklar.’[4]
‘Allah’ýn kulu kalkýp O’na yalvarýnca (müþrikler) onun üzerine üþüþüp neredeyse keçe gibi birbirlerine geçeceklerdi.’[5] ‘(Allah), gözlerin hain (bakýþlar)ýný ve göðüslerin gizlediði düþünceleri bilir.’[6] ‘(Kur’an ayetleri), kalplerinde hastalýk bulunanlarýn pisliklerine pislik katar.’[7], Kur’an, mü’minlerin ise imanlarýný artýrýr.[8] ‘O (Kur’an), kafirler için kahýrlý bir hasrettir.’[9] ‘Kur’an, kafirlere bir körlüktür.’[10]

Islam düþmanlarýnýn kin dolu nazarlarý (bakýþlarý karþýsýnda eðilip bükülürsek, korkuya kapýlýr ve inancýmýzdan taviz verirsek, onlarýn bize nazarlarý deðmiþ olacaktýr. Yani kendileri açýsýndan kin dolu bakýþlarla baktýklarýna deðmiþ olacaktýr. Bunun sonunda Imam Hatipler, Kur’an kurslarý ve camiler kapatýlacak, ezanlar susturulacak, Kur’an okumak yasaklanacaktýr.
(Kafirler): ‘Kur’an’ý dinlemeyin, yaygaralar (gürültüler) koparýn’ diyorlar.[11]
‘Dediklerinden dönmezsen seni taþa tutacaðýz’ dediler.[12] Yahudiler (ve yahudi dostlarý dilleriyle Kur’an’a ve Islam’a saldýrýrlar, dini taþlarlar: (4/46)

Doðrusu kafirler Kur’an’ý dinlediklerinde neredeyse seni gözleriyle devireceklerdi. ‘O mecnun (deli)dir’ diyorlar. Oysa bu Kur’an, alemler için bir öðütten baþka bir þey deðildir.[13]

Gönderen: 31.07.2007 - 17:02

	rifat56

5108 Mesaj -

Evet konumuz ‘nazar’ ve ‘nazar deðmesi’dir. Nazar’ýn (bakmanýn) yaptýrým gücü
olduðundan yukarýda bahsettik. Yukarýdaki ayetlerden de anladýðýmýz kadarýyla Kur’-an ve Islam düþmanlarý kendilerine Kur’an okuyan Peygamberimiz (a.s)’a öyle bakýþlarla bakmýþlar ki, nerdeyse onu gözleriyle devireceklermiþ. ‘Gözle devirmek istemek’ bir deyimdir. Böyle deyimler türkçede de vardýr. Hani ne deriz: ‘Beni yiyecekmiþ gibi baktý’. Evet kafirler Kur’an okuyanlara yiyecekmiþ gibi bakmaktadýrlar. Bunlarýn bu yaptýrýmlý bakýþlarý bir gayeye matuftur. Bunlar bize boþuna bakmamaktadýrlar. Böyle bakarak bize gözdaðý vermekte, bizi korkutarak kendilerince hizaya getirmeye çalýþmaktadýrlar. Bizim hizada (hidayette) olduðumuzu kendileri anlýyamamakta ve sadece kendilerinin doðru yolda olduklarýný zannetmektedirler.

Önceki kafirlerin nazar ettikleri (baktýklarý göz kırpma

gibi þimdiki kafirler de nazar etmektedirler. Nazarlarý arasýnda hiç fark yoktur. Bunlarýn bu yaptýrým dolu bakýþlarýnýn gayesi, müslümanlara Kur’an okutmamak, onlara Kur’an’a göre bir yaþam hakký vermemektir. Herkes bunlar gibi yaptýrýmlý bakamaz. Yaptýrýmlý bakabilmek için güçlü olmak veya güçlü olduðunu zannetmek gerekir. Bunlarýn güvendikleri yerler vardýr. Bunlarýn askeri, silahý herþeyi vardýr. Fakat þunu bilmelidirler ki ‘Göklerin ve yerin askerleri Allah’ýndýr.’[14]. Firavun da bunlar gibi nazar etmiþti (bakmýþtý göz kırpma

ama.. ‘Biz de onu ve askerlerini tuttuk, suya attýk; bak, o zalimlerin sonu nasýl oldu!’[15], ‘Biz de onu, yanýndakilerle birlikte toptan boðduk’[16] demektedir Allah (c.c).

Islam düþmanlarýnýn kin dolu nazarlarý (bakýþlarý göz kırpma

karþýsýnda eðilip bükülürsek, korkuya kapýlýr ve inancýmýzdan taviz verirsek, onlarýn bize nazarlarý deðmiþ olacaktýr. Yani kendileri açýsýndan kin dolu bakýþlarla baktýklarýna deðmiþ olacaktýr. Bunun sonunda Imam-Hatipler, Kur’an kurslarý ve camiler kapatýlacak (veya tekrar ahýr yapýlacak), ezanlar susuturulacak, Kur’an okumak yasaklanacaktýr. Müslümanlarý davalarýndan vazgeçirmeye çalýþan kafirlerin yaptýrým dolu nazar (bakýþ göz kırpma

ve baskýlarýna karþý çok saðlam, dirençli olmak zorundayýz. Aksi taktirde onlara meyleder ve yolumuzdan saparsak bize cehennem ateþi dokunur:
‘Eðer biz seni saðlamlaþtýrmamýþ olsaydýk, onlara biraz meyledecektin. Bu durumda biz sana, hayatýn da, ölümün de kat (kat azab)ýný taddýrýrdýk.’[17]
‘Kim de kendisine ‘dosdoðru yol’ belli olduktan sonra, Peygamber’e muhalefet ederse ve mü’minlerin yolundan baþka bir yola uyarsa onu döndüðü þeyde býrakýrýz ve cehenneme
sokarýz. Ne kötü bir yataktýr o!..[18]

Gönderen: 31.07.2007 - 17:02

	rifat56

5108 Mesaj -

Yakup (a.s)’ýn, çocuklarýný Mýsýr’a gönderirken onlara ‘Mýsýr’a ayrý ayrý kapýlardan girin’ demesini ‘nazar’ ve ‘nazar deðmesi’ baðlamýnda ele alabiliriz. Önce ayet mealini verelim:
Yakup: ‘Oðullarým, (Mýsýr’a) bir kapýdan girmeyin, ayrý ayrý kapýlardan girin, ama ben Allah’tan gelecek bir þeyi defedemem.’[19]

Bilindiði gibi Mýsýr’da Kýpti’ler çoðunlukta, Israiloðullarý ise azýnlýktaydý. Yakup (a.s) ve çocuklarý Israiloðullarýndandýr. Firavunun halký Kýptiler Israiloðullarýna zulmetmekte, onlara baský yapmaktaydýlar. Bundan dolayý Yakup (a.s), sanki þunu demek istiyordu: ‘Oðullarým, Mýsýr’a bir kapýdan girmeyin, ayrý ayrý kapýlardan girin (ki göze batmayýn. Göze batarsanýz, Kýptiler sizi görür (size nazar eder)lerse, nazarlarý deðebilir. Sizi toplu halde gören Kýptiler olay çýkarmaya geliyorlar zannederler ve size karþý adam toplayýp sizi döverler. Size onlarýn nazarlarý deðmemesi için böyle bir tedbir alýnýz, yani Mýsýr’a bir kapýdan deðil, ayrý ayrý kapýlardan giriniz). Ama ben Allah’tan gelecek bir þeyi defedemem (siz tedbirinizi aldýktan sonra yine de baþýnýza bir þey gelirse, ona ben engel olamam, size bir tedbir de öneremem).

Kafirlerin nazarýndan korunmanýn yolu nazar boncuðu takmak deðil, Kur’an okumak ve
onu hayata tatbik etmek, yaþamaktýr. Çünkü ‘Kur’an insanlarý karanlýktan nura (aydýnlýða) çýkarýr.’[20] Kafirlerin nazarlarýndan korkmaya gerek yoktur.[21] ‘Onlara (kafirlere) karþý Kur’an’la bütün gücünü kullanarak mücadele et.’[22] ‘Sadece benden korkun.’[23], ‘Siz Allah’tan baþkasýndan mý korkuyorsunuz?’[24]. ‘Gevþemeyin, üzülmeyin, eðer inanýyorsanýz üstün geleceksiniz.’[25]
Allah’ýn nazarlarý her an üzerimizdedir. ‘Allah, sizin üzerinizde gözetleyicidir.’[26]

DÝPNOTLAR
[1] (68/51-52).
[2] (9/32,33 10/82 22/15 42/24 61/8,9)
[3] (15/9).
[4] (22/72).
[5] (72/19).
[6] (40/19)
[7] (9/125)
[8] (8/2 9/124,125 16/102 25/73 32/15 39/23 51/55).
[9] (69/50)
[10] (41/44)
[11] (41/26)
[12] (26/116 36/18).
[13] (68/51-52).
[14] (48/4)
[15] (28/40)
[16] (17/103).
[17] (17/74,75)
[18] (4/115)
[19] (12/67)
[20] (5/16 14/1 33/43 57/9)
[21] (5/3 8/30 9/13,14 25/52)
[22] (25/52).
[23] (2/40 16/51)
[24] (16/52)
[25] (3/139)
[26] (4/1,85)

[1] (3/134)

[1] Revaiul Beyan Tefsiru Ayetil Ahkam Minel Kur’an, Muhammed es-Sabuni, c.1, sf. 71

Gönderen: 31.07.2007 - 17:03

Pozisyon - İmzalar göster

Sayfa (1): (1)

önceki konu diğer konu

Lütfen Seçiniz:

Şu an Yok üye ve 892 Misafir online. En son üyemiz: Didem_
2243 üye ile 29.03.2024 - 11:40 tarihinde en fazla ziyaretçi online oldu.

[Admin | Moderator | Kıdemli Üye | Üye]

Doğum gününüzü tebrik eder, sıhhat ve afiyet dolu ömür dileriz:
ilkser (43), gorkem yildiz (37), akky (39), HAKAN KÜCÜK (51), feride orhan (56), ME10 (47), MDMETIN (39), deniz-19 (37), avni kamzeli (43), asteroit (49), erdem (), Webcam_M (54), sel14tr (44), icalim (53), ilyas.fr (46), maneviyat (46), Ý.TEKGÜL (55), vgozukara (42), EMRULLAH (39), artvinli (59), emineyzc (48), looder (56), Cheetah (34), Keje (43), sahmeran28 (50), meto54 (63), selmani fahrisi (40), alonewolf (47), ibocan2 (42), chocuq87_54 (37), KaRaGoZLuM (41)

Son 24 saatin aktif konuları - Top Üyeler

Copyright © ((( RAVDA.net ))) * İrtibat * RAVDA Reklam Servisi * Tüm hakları saklıdır, izinsiz alıntı yapılamaz.
Sitemizde yayınlanan imzalı yazıların içeriğinden yazarları, forum ve yorumlardan ekleyen şahıslar sorumlu olup, kesinlikle sitemiz sorumlu değildir.

Sayfa 0.59673 saniyede açıldı

Reklamlardan
RAVDA sitesi
hiçbir şekilde
sorumlu değildir.