0
0
0
0
Forum Giris Giris Üyeler Ekibimiz Arama
Toplam Forum: 69     ***     Toplam Konu: 30100     ***     Toplam Mesaj: 148193
  
  Beni hatırla
Forum Anasayfa » EDEBİYAT / MAKALE / ŞİİR » MAKALELER » Edep!

önceki konu   diğer konu
1 okunmamış mesaj mevcut (Acik)
Sayfa (1): (1)
Gönderen
Mesaj
Muhtazaf su an offline Muhtazaf  
Edep!
Moderator


4254 Mesaj -
Edep, bir toplumda örf, adet ve kural halini almýþ iyi tutum ve davranýþlar veya bunlarý kazandýran bilgi anlamýnda kullanýlan terimdir. Terbiye, kavlen, fiilen insanlara lütuf ile muamele etmek, güzel ahlak, usluluk, haya, sünnete uygun hareket etmek demektir.

Ýmamý Rabbanî, edebi þöyle tarif eder: “Bilesin, âdaptan velev ki bir edebi muhafaza, mekruhlardan velev ki tenzihi olsun bir mekruhu terk etmek, zikirden, tefekkürden, murakabe ve teveccühten çok daha eftaldir.”

Þair ne güzel söylemiþ:

Ehli diller arasýnda aradým, kýldým talep.

Her hüner makbul imiþ, illa edep illa edep.

Allah’a karþý edep

Allahu Teala’nýn emirlerini yerine getirmek, nehiylerinden kaçýnmak, ihsan derecesine ulaþmaktýr edep. Kiþinin Allah’ý görüyormuþ gibi ibadet etmesidir. Rabb’ini göremiyorsa da Allah (c.c.) onu görüyor. Hatta Allah’ýn ayetleri okunurken, ayetlerin bizim þahsýmýza hitap ettiðini hissedebilme... Kalbimizde imanýn lezzetini tadarak yaþayan bir Kur’an olabilmek edeplerin en üstünüdür.

Sufilerin dilinde: Hakk’a karþý edep; nerede, ne zaman ve kimde zahir olursa olsun, Hakk’ý kabul edip, ona boyun eðmek, ondan geleni asla reddetmemek ve her vakit ondan razý olmaktýr. Hakiki edep, Hak’ta kulun fani olmasýdýr.

Kur’an-ý Kerim’de Allah (c.c.) kulunu þöyle görmek istiyor:

- Nerede olursanýz olun Allah sizinle beraberdir. (Hadid 4)

Edep, Allah’la beraberliði hissetmektir.

- Rabb’in her an gözetlemektedir. (Fecr 14)

- Þüphesiz Allah sizin üzerinizde gözetleyicidir. (Nisa 1)

- Þüphesiz biz ona (insana) þah damarýndan daha yakýnýz. (Kaf 16)

Allah’a karþý edebin en güzeli, bu yakýnlýðý her an hissedebilmedir. Davud-i Taî þöyle anlatýr: Yirmi yýl Ebu Hanife hazretleri ile birlikte bulundum. Bu zaman zarfýnda ayaklarýný uzattýðýný hiç görmedin. Kendisine:

- Yalnýzken ayaðýný uzatmanda ne mahzur var? dedim.

Bana:

- Cenab-ý Hak karþýsýnda edepli olmak daha eftaldir, dedi.

Ýhsan derecesine ulaþan ehlüllah hep böyle düþünürler.

Gönül ehillerinin dilinde edep þu dizelelerle tarif edilir:

Edep; bir tac imiþ Nur-u Hüda’dan.

Giy ol tacý, emin ol her belâdan.

Rasulullah’a karþý edep

Fahri kainat (s.a.v.) efendimizi beþerî istidat ve takat dahilinde kavrayabilmek mümkün deðildir. Allah (cc), Kur’an-ý Kerim’de Peygamberimizin ahlakýný þöyle beyan buyuruyor:

“Þüphesiz sen büyük bir ahlak üzeresin.” (Kalem 4)

Peygamberimiz (s.a.v.) ise þöyle buyuruyor: “Beni Rabbim edeplendirdi de ne güzel edeplendirdi.” Ýþte nuri Muhammedî, edepte insanlýk için en güzel örnektir.

Onun edebi ile edeplenmek bize emanet olarak býraktýðý Kur’an ve sünnet emanetine sarýlmakla mümkündür. Çünkü Allahu Teala, “Peygamber size ne verdi ise onu alýn ve size neyi yasakladý ise ondan sakýnýn.” (Haþr 10) buyuruyor.

Sünneti dikkate almadan Kur’an-ý Kerim’i bütünüyle anlamak mümkün deðildir. Zira dinin bütün hükümlerini Kur’an-ý Kerim’den öðrenemeyiz. Mesela namazdan bahseder Kur’an, fakat nasýl kýlýnacaðý, rekatý, rükusu, selamý ve ayrýntýlarý sünnetle öðrenilir. Zekatýn verilmesini emreder, fakat zekatýn hangi cinsinden kaçta kaçý verileceði; kurbanýn cinsi, yaþý, insanî iliþkilerde edebin sýnýrlarý ancak sünnetle anlaþýlýr. Nur-i Muhammedî’den ve sünnetinden uzak kalanlarýn sonlarý hüsrandýr..

Hz. Aiþe annemize göre de O’nun ahlaký Kur’an’dý.

Peygamberimizi ümmet için hatta insanlýk için her konuda en güel örnektir. O’nun sünnetini hayatlarýna düstur edinenler ebediyyen nasibini alan bahtiyar insanlardýr. Bu anlatýlanlara bir kaç örnek:

Peygamberimizin edebinden nasibi olan, onun nurlu yolundan istifade edebilir. Ýþte bu istifadeye mazhar güzel insanlardan birkaç örnek:

Mescidi Nebevî’nin tamirinde abdestsiz hareket etmeyen Osmanlý’nýn güzide insanlarý, çekiçlerine keçe baðlayarak Rasulullah’ýn ruhaniyetini tedirgin kýlmaktan teeddüb etmiþlerdir.

Ýmamý Malik, Allah Rasulü’nün bastýðý topraða hürmeten Medine-yi Münevvere’de hayvan üstüne binmedi, ayakkabý giymedi.

Peygamberimiz orduya yardým talebinde bulununca Hz. Ebu Bekir (r.a.), servetinin tamanýný getirmiþ, Rasulullah’ýn: “Çoluk çocuðuna ne býraktýn ya Ebu Bekir?” sualine de büyük bir iman vecdi ile:

- “Allah ve Rasulünü.” diye cevap vermiþtir.

Bugün ümmet-i Muhammed olan biz müminler edebimizi ne kadar muhafaza ediyoruz? Çocuklarýmýzýn giysisi, tahsili, kýsaca hayatýmýz Rasulullah (sav)’ýn hayatý, edebi ile ne kadar benzerlik taþýyor?

Küfür ve þirk sistemlerinde müminlerin Muhammedî edeple edeplenmeleri pek de kolay deðil. Çünkü beþerî sistemlerin Kur’an’a ve sünnete imanlarý yoktur. Onlarýn özelliði kötülüðü emredip, iyiliði yasaklamalarýdýr. Neticede edebini kaybedenler hem dünyasýný, hem de ahiretini kaybeder. Belki de bunu bile fark edemezler.

Hz. Mevlana buyurur: “Kalbim, ‘Ýman nedir?’ diye aklýma sordu. Aklým da, kalbimin kulaðýna, ‘Ýman, edepten ibarettir.’ diye fýsýldadý. Onun için edepsiz kimseler, yalnýz kendisine kötülük etmiþ olmaz. O belki edepsizliði yüzünden bütün dünyayý ateþe vermiþ olur.”

Müminlere karþý edep

“Mü’minler ancak kardeþtirler. Öyleyse kardeþlerinizin arasýný düzeltin ve Allah’tan korkun ki esirgenesiniz.” (Hucurat 10)

“Birbirinizin gizli hallerin araþtýrmayýn.” (Hucurat 12)

“Bazýnýz bazýnýzýn gýybetini yapmasýn.” (Hucurat 12)

“Toptan Allah’ýn ipine sarýlýn, ayrýlmayýn.” (Al-i Ýmran 103)

Mü’minler hakkýnda Allah (cc) iþte böyle buyuruyor. Mü’minler, Ensar ve Muhacir gibi kardeþ olduklarý zaman her þey güzel olacak. Ensar ve muhacirler kendi ihtiyaçlarý olmalarýna binaen gönüllerinde hiç sýkýntý duymaksýzýn kardeþlerini kendilerine tercih ediyorlardý. Ýþte kardeþlikteki isar bu halde idi.

Peygamberimiz (sav) ise mü’minlerin vasýflarýný ne güzel ifade buyuruyor: “Mü’minlerin dertleriyle ilgilenmeyen onlardan deðildir.”

“Müslüman, müslümanýn kardeþidir. Ona zulmetmez, onu zelil etmez, ona harekette bulunmaz, onu terk etmez, ona hakaret etmez.”

Neticede mü’minler ancak Kur’an ve sünnet ölçüleri içerisinde hayatlarýný devam ettirirlerse, o zaman edeplerini muhafaza edebilirler. Aralarýnde huzur, güven ve muhabbet oluþur.

Kadýnlarýn edebine gelince

Kadýnlar da týpký erkekler gibi eþref-i mahluktur ve yaratýlýþ gayeleri Allah’a kulluktur. Bu halin muhafazasý ise ilahî ikazlara kulak vermek, dinin emirlerini yerine getirmekle mümkündür. Aksi halde bu deðerlerini muhafaza edemezler. Özellikle bazý kadýnlarýn giysileri Kur’an’a, sünnete ve edebe uymayan bir giysidir. Bu giysiler, cehennemlik alameti ve cahiliyye adetlerinden olan giysilerdir.

Ey hanýmlar! Sizler günah aleti olamazsýnýz. Bu sizin imanýnýzla hiç baðdaþmaz. Gelin takva elbisesini giyinin de Hz. Fatýma ve Hz. Aiþe annelerimize benzeyin. Bilin ki cehennem ateþinin azabý pek þiddetlidir. Bizi yaratan Rabb’imiz her an bizimle beraberdir. Bunu düþünelim.

Ey hanýmlar! Edebinizi muhafaza edin. Peygamberimiz (sav) kadýnlarýn biatýný alýrken perde arkasýndan biatlarýný kabul etti. Sahabe-i Kiram Peygamberimizin evine geldiklerinde, Peygamberimizin hanýmlarýndan bir þey soracaklarý ve isteyecekleri zaman bir perde arkasýndan sormalarýný Allah (cc) emretti. (Ahzab 53)

Kur’an-ý Kerim’de Allah (cc) “Peygamber’in hanýmlarý, onlarýn analarýdýr.” (Ahzab 5) buyuruyor.

Yine ayette,“... hanýmlarýný nikahlamanýz asla caiz olmaz.” buyuruyor. (Ahzab 53)

Buna raðmen görüþmelerde edeplerinin bozulmamasý ve bize de örnek olmalarý için haremlik, selamlýk farz kýlýnmýþtýr. Bu emir, tüm mümin hanýmlar için geçerlidir. Kur’an ve sünnette edebin sýnýrlarý bellidir. Bu sýnýrlara dikkat edelim, þartlar ve ortam nasýl olursa olsun biz edebimizi koruyalým.

Allah’ým! Ümmet-i Muhammed’i Kur’an’a mahkum et. Amin.

Cemil Usta
Gönderen: 09.09.2008 - 06:25
Bu Mesaji Bildir   Muhtazaf üyenin diger mesajlarini ara Muhtazaf üyenin Profiline bak Muhtazaf üyeye özel mesaj gönder Muhtazaf üyeyi arkadas listeme ekle Yukari
Pozisyon - İmzalar göster
Sayfa (1): (1)
önceki konu   diğer konu

Lütfen Seçiniz:  
Şu an Yok üye ve 1546 Misafir online. En son üyemiz: Didem_
16977 üye ile 13.07.2024 - 11:50 tarihinde en fazla ziyaretçi online oldu.

[Admin | Moderator | Kıdemli Üye | Üye]
Dogum Gününüzü Tebrik Ederiz    Doğum gününüzü tebrik eder, sıhhat ve afiyet dolu ömür dileriz:
apsikama (58), bosay (59), diclesu (), oguz5656 (37), Sevdigim (43), aseksioglu (41), hazangülü (38), Berk (43), sevgi mersin (52), UfukTuncer (46), dadas_25 (47), siynem (31), yayla_gülü (50), oktay (), gonulbahcesi (46), yeþilim (40), t_turan (41), USSAK 64 (65), ismail gülda&th.. (44), ezilmezhalil (50), m_aktaran (51), sudenaz (50), miftehul_kulb (47), sedanur (38), zeynepsu (47), caferyalcin2 (47), KÜRSAD (38), el-esed (46), kozlu67 (49), gezegen38 (46), zuley (41), sahra_a (41), kübranur (36), Mustafa TASKESE.. (46), bilvanis (70), aspirin28 (45), yorgunadam (57)
Son 24 saatin aktif konuları - Top Üyeler
0

Copyright © ((( RAVDA.net )))  *  İrtibat   *   RAVDA Reklam Servisi   *   Tüm hakları saklıdır, izinsiz alıntı yapılamaz.
Sitemizde yayınlanan imzalı yazıların içeriğinden yazarları, forum ve yorumlardan ekleyen şahıslar sorumlu olup, kesinlikle sitemiz sorumlu değildir.
© by ((( RAVDA.net )))

Sayfa 0.77704 saniyede açıldı   

Reklamlardan
RAVDA sitesi
hiçbir şekilde
sorumlu değildir.