0
0
0
0
Forum Giris Giris Üyeler Ekibimiz Arama
Toplam Forum: 69     ***     Toplam Konu: 30100     ***     Toplam Mesaj: 148193
  
  Beni hatırla
Forum Anasayfa » A I L E / E Ğ İ T İ M / S A Ğ L I K » KISILIK GELISIMI » 0 - 12 Yaş Çocuğunun Kişilik Gelişimi

önceki konu   diğer konu
5 okunmamış mesaj mevcut (Acik)
Gönderen
Mesaj
Muhtazaf su an offline Muhtazaf  
0 - 12 Yaş Çocuğunun Kişilik Gelişimi
Moderator


4254 Mesaj -
Kiþilik, bireyin iç ve dýþ çevresiyle kurduðu, diðer bireylerden ayýrt edici tutarlý ve yapýlaþmýþ bir iliþki biçimidir. Kiþilik, bir insanýn duyuþ, düþünüþ ve davranýþ tarzýný etkileyen faktörlerin kendisine özgü bir örüntüsüdür. Ayrýca çok kapsamlý bir kavram olup, bireyin, biyolojik ve psikolojik, kalýtsal ve edinik bütün yeteneklerini, duygularýný, isteklerini, alýþkanlýklarýný ve bütün davranýþ özelliklerini içine alýr. Kiþilik davamlý olarak içten ve dýþ çevreden gelen uyarýcýlarýn etkisi altýndadýr ve doðuþtan yaþamýn sonuna kadar bir oluþum süreci içindedir.

Kiþilik geliþimini bilmek ve bu geliþinin nasýl bir yol izlediðini saptamak önemlidir. Ancak bu sayede insanlarýn neden birbirinden farklý olduðunu, olaylara karþý neden farklý tepkilerde bulunduðunu anlayabiliriz. Bunun yaný sýra kiþiliði etkileyen faktörleri bilirsek saðlýklý düþünebilen, kendine yetebilen, baðýmsýz harekat eden gerek topluma gerek kendisine faydalý bireyler yetiþtirebiliriz.

Kiþilik çoðu zaman karakter ve mizaç kavramlarý ile karýþtýrýlýr. Hatta bazen bu terimlerin eþ anlamda kullanýldýðý olur.Halbuki bu kavramlar kiþilikle ayný anlama gelmez, bu kavramlar kiþiliðin bir parçasýdýr. Karakter öðrenmeyle kazanýlýr.Ve bu öðrenme insanýn içinde bulunduðu toplumun ahlak anlayýþý ve deðerler sistemine uygun bir davranýþ tarzý benimseyip benimsemediðidir. Mizaç ise otonom sinir sisteminin özelliði ve iç salgý bezlerinin az veya çok çalýþmasý gibi kalýtýmla gelen fizyolojik özellikler tarafýndan meydana gelir yani üzerinde beden kimyasý etkilidir. Çabuk kýzmak, soðuk kanlýlýk, sýcak kanlýlýk vs. Tekrarlamak gerekirse kiþilik karekter ve mizaçýda içine alan daha kapsamlý bir kavramdýr.

Kiþiliði ve davranýþlarý etkileyen en önemli faktörlerden biri de, benliktir. Benlik insanýn kendi kendini görüþ ve kavrayýþ tarzýdýr; bu bakýmdan kiþiliðin öznel yanýný oluþturur. Benliði analiz edersek þunlar karþýmýza çýkacaktýr.

“ Ben neyim? Bu sorunun cevabýný bazý kimseler, daha çok olumsuz olarak, yani “ben beceriksizim, çirkinim, soðuk insanýn biriyim” diye cevaplayabilir. Bir baþkasýnýn ise kendi hakkýnda “Ben akýllýyým, güzelim, becerikliyim ve sevimliyim”diye daha olumlu bir kanýsý olabilir.

“Ben ne yapabilirim? Bende ne gibi yeterlilikler var”, “Ben iyi konuþurum, güzel resim yaparým, müzikten anlarým ya da ben matematikte iyi deðilim, iyi sporcu olamam” gibi kendimizde ne gibi yeteneklerin olduðuna dair olumlu ve olumsuz deðerlendirmelerimiz kendi kendimizi kavrayýþ tarzýmýzdýr.

“Benim için ne deðerlidir? Ben ne yapmalýyým ve ne yapmamalýyým” Örneðin “Baþkalarýna yardým etmeliyim”, “Para kazanmalýyým”, “kopya çekmemeliyim” ya da yakalanmamak koþulu ile kopya çekmekte sakýnca yoktur”, “Herþeyden önce kendimi düþünmeliyim” gibi bireyin içinde bulunduðu toplumda kendine göre edindiði az çok olumlu ya da olumsuz yargýlardan meydana gelen bir deðerler sistemi verýr. Bu da benliðin önemli bir yanýdýr.

“Hayatta ne istiyorum? Doktor, sanatkar, mühendis,iyi bir ev hanýmý gibi çeþitli emel ve ideallerde benliðin bir yanýný oluþturur.

Çocuk doðuþtan ben ile ben olmayaný ayýrt edemez. Fakat benlik, kiþi doðduðu andan itibaren baþýndan geçen sayýsýz olaylar, çevresinde deðindiði kiþilerin etkisiyle yavaþ yavaþ oluþur.

Diðer geliþim alanlarý gibi çocuðun kiþiliði de iki temel etmenin etkileþiminden oluþur: kalýtým ve çevre. Ancak kalýtým çocuðun kiþilik yapýsýný, bedensel ve biliþsel yapýsýndan daha az etkiler; çevresel ve sosyal etmenler ise bu konuda çok daha önemli rol oynar. Kalýtýmýn etkisini yeni doðmuþ bebekler arasýndaki farklýlýkta da görebiliriz. Bazý bebekler sakin, bazýlarý hareketli, bazýlarý ise huysuz olurlar. Ancak onlarýn baþlangýçta gösterdikleri bu eðilimlerin ne yönde geliþeceði sosyal çevrelerindeki etmenlere baðlýdýr. Örneðin doðuþtan sakin bir bebek annesince ihmal edilir ya da sürekli olarak sert davranýþ görürse sonuçta huysuz ve tedirgin bir çocuk olabilir, kýsaca kiþilik geliþimi büyük ölçüde sosyal bir olgudur ve çocuðun sosyal çevresi ile olan iliþkilerine çok yakýndan baðlýdýr. Bu yüzden kiþilik geliþimine bazen sosyalleþme ya da sosyal öðrenme de denir.

Þimdi kiþilik geliþiminin izlediði aþamalara bakalým.

SIFIR YAÞ ÝLE BÝRBUÇUK YAÞ ARASI ( 0-1.5 yaþgöz kırpma

Önce bebeðin yaklaþýk bir buçuk yaþýna kadar olan geliþimini inceleyelim. Yeni doðan bebeðin çok önemli iki özelliðinden biri yaþayabilmek için tümüyle baþkalarýna baðýmlý ve muhtaç olmasýdýr. Ona bakan onu doyuran, koruyan biri olmazsa bebek ölür. Bu temel özellik çocuðun daha yaþamýnýn ilk anýndan itibaren baþka insanlarla ( anne veya anne yerini tutan bir baþka kiþi v.b ) bir sosyal iliþki içinde olduðunu göstermektedir.

Yenidoðan bebeðin diðer önemli özelliði tümüyle kendi gereksinimlerini gidermeye yönelik olmasýdýr. Bu özelliðine egosantrik de diyebiliriz. Ancak burada söz konusu olan bencillik bilinçli olarak kendi gereksinimlerini en ön planda tutmak deðildir.

Bebek ilk iliþkisini bu çerçeve içinde annesi ya da annelik görevini yapan kiþi ile kurar. Çocuðun bu iliþki içinde iki temel gereksinimi vardýr: fiziksel bakým ( doyurma ve korunma ) ve sosyal bakým ( sevgi ve duygusal yakýnlýk ). Bu iki temel gereksinimin nasýl ve ne ölçüde yerine getirildiðini bilirsek çocuðun ilerdeki kiþiliðinin temeli hakkýnda çok þey öðrenmiþ oluruz. Önce fiziksel bakýmý ele alalým. Olumlu bir anne çocuk iliþkisinde çocuk zamanla annesini ve ona doyum veren, onu koruyan, rahat ettiren bir kiþiyi bir ödül kaynaðý olarak beller, ona deðer verir. Anne yokken arar, görünce sevinir, ona baðlýlýk duyar ve baðlanýr. Bebeðin kýsa süre de olsa annenin gözden uzaklaþmasýna dayanabilmesi bebeðin özbenliðine de varlýðý artýk kesinlik kazanmýþ bir anne tasarýmýnýn bulunduðunu gösterir. Anne bir süre gözden uzaklaþmýþ olabilir, fakat az sonra gelecektir, çünkü gözden þu anda silinmesi tümden yok olmasý deðildir. Demek ki düzenli alma verme iliþkisi bebeðin zihninde annenin sürekliliðini saðlar. Anne çocuða karþý tutarlý ve olumlu ise çocukta genel olarak yaþamda doyum bulacaðýna iliþkin bir temel güven duygusu oluþmaya baþlar. Ama anne tutarsýz, olumsuz ya da kaygýlý ise çocuk bu temel güveni oluþturmakta zorluk çeker.

Fiziksel bakým eksiksiz de olsa temel güveni oluþturmada tek baþýna yeterli deðil. Sevgi ve duygusal yakýnlýk görmeyen çocuðun kiþiliði bu durumdan olumsuz etkilenir. Hatta bakým evlerinde yaþayan çocuklar üzerinde yapýlan araþtýrmalar yeterli fiziksel bakým gören ama sevilip okþanmayan, konuþulmayan çocuklarýn önce çevreden ilgi aradýklarý, fakat zamanla adeta yaþama küsüp çevreyle iliþkilerini kestiklerini ortaya koymuþturlar. Oysa sevgi ve duygusal yakýnlýk gören çocuk insanlarla iliþki kurmayý tatmin edici bir olay olarak görür. Annesinin ona deðer vermesi onda deðerli olduðu kanýsýný uyandýrýr. Genellikle insanlarca sevileceðine, sevilmeye deðer bir insan olduðuna iliþkin temel güven oluþturur. Ýþte, anne çocuk iliþkisindeki bu süreklilik, tutarlýlýk ve aynýlýk çocukta “Temel güven duygusunun” özünü oluþturur.

Bununla birlikte bütün yaþlarda yaklaþmakta olan tehlikeyi veya rahatsýzlýðý sezmek için dürüst ve dürüst olmayan insanlar arasýnda ayrým yapmak için biraz güvenmemede gereklidir. Ama eðer güvenmeme güvenmeden az olursa çocuk ya da geliþmiþ insan hayal kýrýklýðýna uðrayabilir, þüpheci ve kendine güvenden yoksun olabilir

Kiþilik geliþimini etkileyen diðer bir faktör ise duygusal geliþimdir.Duygusal geliþim saðlýklý bir insan geliþimini inceleyebilme açýsýnda önemli olduðu kadar, duygusal temelde sorunlarý olan çocuklarýn bu sorunlarýnýn anlaþýlmasý ve tedavisi açýsýndan da araþtýrýlmasý gereken bir konudur.Duygusal geliþimin parçasý olan korkuya þöyle bir bakalým. Bu dönemde ses korku yaratan uyarýcýlar arasýnda birinci sýrada gelir. Altýncý ayda veya daha ileri aylarda bebeklerin yaþýndaki ilerlemeye baðlý olarak bebeklerde uçurum görüntüsüne karþý korku tepkileri artmýþtýr.Diðer bir korku türü ise bebeklerin yabancýlara karþý gösterdikleri korku tepkileridir.7. ve 8. aylarda yabancýlara karþý hissettikleri korku duygularý birinci yaþýn sonuna doðru yoðunluk ve sýklýk gösterir.

Bebeklik çaðýnda öfke ve saldýrganlýk tepkisi çocuðun bir kimse ya da olay tarafýndan engellenmesinden doðar. Bu engeller en belirgin þekilde þu alanlarda ortaya çýkar; yemek yeme, temizlik, tuvalet eðitimi, uyku, oyundan alýkonma. Bu tür engellere karþý bebeðin ilk tepkisi, hedefi belli olmayan bir aðlama ve çýrpýnmadýr. Giderek çevresinin ödüllendirdiði yönde davranýþýný belirler, baðýrma, tepinme, inatla nefes tutup çevresini korkutma gibi yöntemler bulur.

BÝRBUÇUK YAÞ ÝLE ÜÇ YAÞ ARASI (1.5- 3 yaþ )

Çocuk, fiziksel ve psikolojik olarak baðýmsýz oldukça kiþilik için yeni olanaklar ortaya çýkar. Çünkü bu dönemde kas ve hareket geliþim hýzlanmýþtýr ve ayaða kalkýp yürüyen çocuk anne kucaðýndan çevreye doðru uzanmaya, kendi baþýna hareket etmeye baþlar. Bu yýllarýn olumlu unsuru özerklikken, olumsuz unsurlar utanma ve þüphedir. Bu dönemde çocukta iþeme ve dýþkýlama iþlevini gören kaslar olgunlaþmaya baþlamýþtýr. Dolayýsýyla bu kaslarýn olgunlaþmasý, iþeme ve dýþkýlamanýn artýk isteðe baðlý olarak yapýlabileceði anlamýna gelmektedir. Yani çocuk isterse tutar, isterse býrakabilir. Böylece birbirine karþýt iki istek, iki eðilim ortaya çýkmýþtýr. Çocuk, birbirine karþýt iki eðilim arasýnda bir seçim yapabilme durumuna gelmiþtir. Bu durum çocuk için yepyeni bir yetinin geliþmesi demektir: tutmak ya da tutmamak; yapmak ya da yapmamak. Ýþte, özerklik duygusu birbirine karþýt istek ve eðilimler arasýnda bir seçim yapabilme gücüdür. Utanma kiþinin pantolonunun inikken kendine bakýldýðýnýn farkýnda olduðu anlamýna gelir. Þüphe çocuðun göremediði ve kontrol etmeye çalýþmasý gereken, bilinmeyen “arka” ile ilgilidir.

Ýþeme ve dýþkýlamayý isteyince tutabilme ya da býrakabilme giderek toplumsal anlam taþýyan birçok davranýþ örüntülerine geçer ve genelleþir. Bu dönemde çocuk kakasýný ne zaman, nereye yapabileceði veya evin nerelerini araþtýrmaya müsaade edildiði gibi kurallarla karþýlaþýr.Bu kuralar çocuðun gelecekte karþýlaþacaðý toplumsal kurallar karþýsýnda çocuðu hazýrlar.Burada dikkat edilecek nokta çocuk özerkliðini kazanýrken onu kurallar altýnda ezmemek ve kiþilik geliþiminin önünü týkamamaktýr.

Çocuk içinde bulunduðu toplumun beklentilerine göre bazý þeyleri yapmayý, örneðin kakasýný, çiþini uygun zaman ve yerde býrakmak üzere tutabilmeyi öðrenirken aðýr utandýrmalar ve cezalarla karþýlaþýrsa utanç ve kuþkuculuk duygularý yerleþir. Böylece bu duygularýn etkisi ile seçim yapabilme ve irade yetilerinin geliþmesi kösteklenebilir. Bu evrede istenmeyen geliþme utanç ve kuþkuculuk duygularýnýn aþýrý geliþmesidir.

Kýsaca bu dönemdeki en önemli geliþme çocuðun yürüme, konuþma ve tuvalet becerilerini kazanmasýdýr.

Bu dönemdeki korkulara bakacak olursak çocuklarýn korkularýnda farklýlaþma ve artmalar görülür. Bu dönemdeki korkular karanlýk, köpek, þimþek, ani ses ve yalnýz kalma v.s sayýlabilir. Ayrýca tuvalet eðitimi de bazý çocuklarda korkuya neden olur ki bunun nedeni alaturka tuvalettir çünkü çocuk kakasýný kendisine ait bir parça olarak görür ve kendine ait bir þeyinde gitmesi çocuðu korkutur, kaygýlandýrýr. Bu noktada dikkatli olmak gerekir.

ALINTI
Gönderen: 22.07.2008 - 22:32
Bu Mesaji Bildir   Muhtazaf üyenin diger mesajlarini ara Muhtazaf üyenin Profiline bak Muhtazaf üyeye özel mesaj gönder Muhtazaf üyeyi arkadas listeme ekle Yukari
Pozisyon - İmzalar göster
önceki konu   diğer konu

Mesajlar Gönderen Tarih
 0 - 12 Yaş Çocuğunun Kişilik Gelişimi
Muhtazaf 22.07.2008 - 22:32
 0 - 12 Yaş Çocuğunun Kişilik Gelişimi
RuZGaR 23.07.2008 - 00:08
 0 - 12 Yaş Çocuğunun Kişilik Gelişimi
Muhtazaf 23.12.2008 - 12:11
 0 - 12 Yaş Çocuğunun Kişilik Gelişimi
Muhtazaf 23.12.2008 - 12:16
 0 - 12 Yaş Çocuğunun Kişilik Gelişimi
Muhtazaf 23.12.2008 - 12:17

Lütfen Seçiniz:  
Şu an Yok üye ve 1619 Misafir online. En son üyemiz: Didem_
16977 üye ile 13.07.2024 - 12:50 tarihinde en fazla ziyaretçi online oldu.

[Admin | Moderator | Kıdemli Üye | Üye]
Dogum Gününüzü Tebrik Ederiz    Doğum gününüzü tebrik eder, sıhhat ve afiyet dolu ömür dileriz:
misafir484 (48), ((SOLMAZ)) (53), Lashirah (32), ahmetali (42), Abdul (45), sivas-c-k (33), AGLAYAN GÜL (37), kozy (42), josearkadia (55), antares (64), verdahamra (43), NAGÝHANY.. (41), cimbomlu63 (54), sahin-nl (51), hasen (44), kaleli (66), berkharman (43), raggaci (), seven_sevene (48), zaferozbo (51), abdullah_turab (48), psycolog06 (44), vatanim (37)
Son 24 saatin aktif konuları - Top Üyeler
0

Copyright © ((( RAVDA.net )))  *  İrtibat   *   RAVDA Reklam Servisi   *   Tüm hakları saklıdır, izinsiz alıntı yapılamaz.
Sitemizde yayınlanan imzalı yazıların içeriğinden yazarları, forum ve yorumlardan ekleyen şahıslar sorumlu olup, kesinlikle sitemiz sorumlu değildir.
© by ((( RAVDA.net )))

Sayfa 0.66002 saniyede açıldı   

Reklamlardan
RAVDA sitesi
hiçbir şekilde
sorumlu değildir.