"Bid'at mezhepleri, Ehl-i Sünnet alimlerinin tutarlý ve dirayetli delilleri karþýsýnda tutunamamýþ, çoðunluðu yok olup gitmiþtir. Fakat, kitaplara geçen ve nesilden nesile devam eden görüþlerinin yok olup gittiðini söyleyebilmek mümkün deðildir. Bu gün dahi, taassup ve katýlýkta haricîleri aratmayan kafa yapýsýyla her yerde karþýlaþmak mümkündür


Geçmiþte ortaya çýkan bozuk itikadî mezheplerin hemen tamamý Kur'an'a dayandýklarýný iddia ediyorlar ve ileri sürdükleri görüþleri destekler gibi görünen her ayeti muhaliflerine karþý bir koz olarak kullanýyorlardý.


Ýlk asýrda meydana çýkan Mu'tezile, Cebriyye ve Haricîlik gibi zahirperest mezhepler, ayetleri tefsir ederlerken Hz. Peygamber s.a.v.'in konuyla ilgili yorumlarýný dikkate almýyorlardý. Sadece ayetin zahirine sarýlýyorlardý. Hz. Ali r.a. baþta olmak üzere, henüz aralarýnda bulunan Sahabe-i Kiram'ýn büyüklerinin dahi görüþlerine aldýrýþ etmiyorlardý. Arap dili ve edebiyatýný iyi bilen alim ve müçtehitlerin görüþlerine itibar eden de yoktu. O yüzden Allah'ýn ayetlerini diledikleri þekilde tevil ve tefsir edebiliyorlardý. Böylece her bid'at ve dalâlet sahibi, sapýk bilgilerini ve bozuk iþlerini Kur'an-ý Kerim'den çýkardýðýný söylüyordu. Nihayet günümüzde olduðu gibi, Ýslâm dinini içinden çýkýlmaz bir hale getirmiþlerdi.

Haricî zihniyet

Mesela Haricîler, bu ümmetin kutup yýldýzlarý mesabesinde olan kimseleri kâfir ilan ediyorlardý. Bunlarýn kâfir olarak ilan ettikleri arasýnda -hâþâ- Hz. Ali, Hz. Osman, Hz. Talha, Hz. Zübeyr r.a. efendilerimiz gibi büyük sahabilerden baþka, müminlerin annesi Hz. Aiþe r.a. da vardý. Hz. Ali r.a.'ý þehit eden bir Haricî militanýydý. Onlar, kendileri gibi düþünmeyenleri, büyük ve küçük günah iþleyenleri, devlete karþý isyan ettiklerinde kendilerine iþtirak etmeyenleri de kâfir sayýyor, bunlarý acýmasýzca öldürmekten çekinmiyorlardý. Hatta kendilerine katýlmayan þahýslarýn evdeki kadýn ve çocuklarýnýn kanlarýný akýtmayý dahi mübah görüyorlardý.

Ýþte bunlar da Kur'an'a göre hareket ettiklerini söylüyor, yaptýklarý vahþet ve fecaate güya ayetlerle delil getiriyorlardý.

Dünya ve ahiretin huzur ve saadet kaynaðý olan Kur'an'dan böyle bir vahþeti çýkarabilmek gerçekten büyük marifet ister, ama insanýn basireti kör, vicdaný çirkef, kalbi de cîfe haline gelirse bunu yapabilir.

Kur'an ve Sünnet'i kiþisel din ve dünya görüþü için bir malzeme kabul edenlerin, Ashab-ý Kiram'a sevgi beslemeyenlerin, Ehl-i Sünnet yolundaki alimlerin sözünü dinlemeyenlerin ve Allah dostlarýna muhabbet duymayanlarýn akýbeti iþte budur. Geçmiþte de günümüzde de bu tiplerin katýlýk, sertlik ve taassuptan kurtulabilmeleri, akl-ý selim ile düþünebilmeleri, vicdanlarýnýn duyarlý olabilmesi, tevbe edip baðnazlýktan dönmedikçe katiyyen mümkün deðildir.