Bu vakýa yanýnda Kur'an nasslarý ile karþýlaþýlan olaylar arasýnda bað kurma yetisine sahip yetenekli ve muttaki kiþiler yönetimde etkin olamadýlar. Kýsa bir süre sonra emanet, ehline verilip iþler istiþare ile idare edileceðine, yönetim, saltanat gibi cahili bir kurumun tasallutu altýna girdi. Cahili kültür ve kiþisel ihtiraslar insanlarý Kur'an'ýn aydýnlýðý karþýsýnda köreltti. Müslümanlarýn bazýlarý Kitab'ý okuduklarý halde Yahudi ve Hýristiyanlar gibi birbirlerini doðru bir temel üzerinde olmamakla suçlamaya baþladýlar (3/113). Bazýlarý da ellerinde vahiy bilgisini tutmalarýna raðmen çekememezlik yüzünden birbirlerine düþtüler (42/14). Kur'an'ýn sunduðu kolaylýk ve anlaþýlýrlýk imkanlarý içinde vahye teslim olunacaðýna, farklýlaþan deðerler, cahili arzular, beþeri anlayýþlar kendilerini Kur'an'la ifade etmeye çalýþtýlar. Bu noktadan sonra Kur'an'ýn parça parça edilmesi (15/91) söz konusu idi.

Hicri birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü asýrlarda "Makalat", "Firak", "Mile! ve Nihal" baþlýklarýyla fýrkalaþmalarýn ifadesi olan kitaplar yazýldý. Bu kitaplarda ümmetin bölünen parçalarý kendi fýrkalarýnýn tezlerini oluþturmaya ve nasslarý kendi tezleri doðrultusunda tefsir etmeye gayret ettiler. Sosyal konumlarý vahyi ölçüler belirleyeceðine, vahyi ölçüler ve Hz. Muhammed'in sünneti, Kur'an ve Sünnet müdafaasý iddiasý altýnda önceden kazanýlmýþ veya gasbedilmiþ sosyal konumlara göre yorumlanmaya baþlandý. Artýk çoðu kiþi için nasslarýn yönlendiriciliði deðil, nasslarýn yönlendirilmesi söz konusu idi. Heva ve hevesler ön plana çýktý. Dillerini Allah'ýn ayetleriyle eðip bükenler (3/78) çoðaldý. Kelimelerin yerleri deðiþtirildi (5/41). Allah'ýn ayetlerini gizlemeye cüret edenler tövbe edip Rabbimizden af dileyeceklerine, lanetleneceklerini bile bile (2/159) bu tavýrlarýna gerekçe olacak bazý lafýzlara yeni istilahi anlamlar yüklediler.

Rasulullah'm irtihalinden bir süre sonra, öncelikle toplumsal yönetimi ellerinde tutan kiþileri doðrudan ilgilendiren "fýsk". "zulüm", "iman", "adalet", "kader" gibi akaidi boyutu olan kavramlarýn yorumlanmasýnda kötü niyetlerin ve cahili kültürlerin saptýrýcýlýðý devreye girdi. Bu tartýþmalar, kesin bilgiden ve vakýadan uzak olarak soyut ve Kur'ani ölçülerle çeliþen bir tarzda kelami, felsefi, tasavvufi tartýþma boyutlarýna uzadý. Gaybýn bilgi ve anahtarlarý Allah'ýn yanýnda iken, gaybi konularda farazi tartýþmalar ve içtihadlar yapýldý. Allah Kitab'ýnda itikadi konularla ilgili yeterli bilgi ve ölçü vermiþ iken, bununla yetinmeyenler, farazi içtihatlarýndan doðan itikadi mezhepleriyle müslümanlarýn bölünmüþlüðünü daha da artýrdýlar.