|
|
|
|
Toplam Forum: 69
*** Toplam Konu: 30100
*** Toplam Mesaj: 148193 |
|
|
|
|
|
Gönderen |
|
|
|
1613 Mesaj -
|
|
|
ÞEYH ÞAMÝL
Ruslarýn, Kafkasya'da ortadan kaldýrmak istediði Ýslâmiyeti, tekrar ihyâ etmek, yaymak
için uðraþan, Kafkas-Rus mücâdelesinin en unutulmaz simâsý ve düzenli Rus ordularýný dize
getiren büyük mücâhid , Kafkas kahramâný, âlim ve velîdir . 1797 (H.1212) senesinde
Daðýstan'ýn Gimri köyünde doðdu. Babasý Muhammed, ona Ali ismini verdi. Küçük yaþta aðýr
bir hastalýða yakalanan Ali'ye, âdetlerine uyarak, Þâmil ismini de verdiler ve o isimle
çaðýrmaya baþladýlar.
Küçük yaþýndan îtibâren ilim tahsîl edip âlim olmasý için, zamanýn ulemâsýndan okudu.
Þâmil, otuz yaþýna kadar; tefsîr, hadîs, fýkýh ilimlerini, edebiyât, târih ve fen
bilgilerini öðrenerek, büyük bir âlim, gönül sâhibi bir velî oldu. Ruslarýn,
Kafkasya'daki müslüman Türkleri esâret altýna almak, kalblerindeki îmâný söküp atmak ve
Ýslâmiyeti yok etmek için maddî ve mânevî bütün güçleri ile uðraþtýðýný görünce,
gönlündeki îmânýn tezâhürü olarak cihâd aþkýyla ortaya atýldý. Kafkasya'da yaþayan
Türkler, onu baþlarýna imâm, rehber seçtiler. Ýmâm Þâmil, daha önce Ruslarýn esâretini
kabûl etmiþ kabîleleri de saflarýna katarak, düzenli küçük bir ordu kurdu. Bu küçük
ordusuyla yirmi beþ sene, Ýslâmiyeti yok etmek, müslümanlarý ortadan kaldýrmak isteyen
Ruslara kan kusturdu. Nice generallerini harp meydanlarýnda öldürüp, nicelerini de
çarlarýna karþý küçük düþürdü, onlarý âciz býraktý. Eþsiz bir mücâdele ile hayâtýný
geçiren Þeyh Þâmil, 1870 (H.1287) senesinde Medîne-i münevverede vefât etti.
Zâhirî ilimleri Saîd Herekânî'den, tasavvuf ilimlerini ise ayný zamanda kayýnbabasý
ve mürþidi olan Seyyid Cemâleddîn Gazikumûkî hazretlerinden öðrendi.
Þeyh Þâmil, daha gençlik yýllarýnda Þeyh Mansûr ile baþlatýlan hürriyet
mücâdelesindeki yerini aldý. Mansûr'dan sonra, Gâzi Muhammed, Kafkaslýlarýn baþýna
geçerek imâm oldu. O da gönül sâhibi bir velî idi. Þeyh Þâmil'in çocukluk arkadaþý olan
Gâzi Muhammed, Ruslarla yaptýðý Gimri muhârebesinde þehîd olmadan önce; "Kardeþim Þâmil!
Bu savaþta þehîd olsam gerektir. Benden sonra Hamzat imâm olacak. Onun kýsa süren
imâmlýðýndan sonra sen baþa geçecek, senelerce Kafkasya'ya hükmedeceksin. Nâmýn cihâný
tutacak. Çar ordularýný periþân edeceksin. Bu savaþtan sonra Gimri'den gitsen bile yine
kurtarýp, mezârýmý düþman çizmeleri altýnda býrakmazsýn inþâallah" demiþti. Çarpýþmanýn
þiddetlendiði bir an, Gâzi Muhammed þehîd düþtü. Bu hâle çok üzülen Þeyh Þâmil, büyük bir
hýzla düþmana saldýrdý. Birçok düþman öldürdü. Bu arada aðýr yaralandý. Þeyh Þâmil'in
yaralandýðýný gören Gimri Câmiinin müezzini Mehmed Ali, onu tâkib ederek, savaþ alaný
dýþýndaki bir maðaraya sakladý. Þeyh Þâmil pekçok yerinden yaralanmýþ, kaburga
kemiklerinden bazýlarý ve köprücük kemiði de kýrýlmýþtý. Asýl yara, göðsünde ve sýrtýnda
olup, her tarafýný kan kaplamýþtý.
Müezzin, oraya iki saat mesâfede bir köyde oturan Daðýstan'ýn meþhûr cerrâhý, ayný
zamanda Þeyh Þâmil'in kayýnpederi olan Abdülazîz Efendiye durumu bildirdi. Abdülazîz,
þifâlý otlarla yaptýðý ilâçlarý Þeyh Þâmil'e tatbik ederek tedâviye baþladý. Birkaç gün
maðarada, daha sonra Unsokul köyünde tedâvi edilen Þeyh Þâmil, yirmi beþ gün baygýn
yattý. Kendine geldiðinde annesini baþ ucunda görünce, güçlükle; "Anacýðým! Namazýmýn
vakti geçti mi?" diye sordu. Namazlarýný îmâ ile kýlarak, aylarca yatakta yatan Þeyh
Þâmil sýhhate kavuþtu.
1832 (H.1248) senesi þehîd düþen Gâzi Muhammed'in yerine, Hamzat Bey imâmlýða seçildi.
Üç sene kadar faâliyet gösteren Hamzat Bey, 1835 (H.1251) senesinde Hunzah Câmiinde bir
Cumâ günü þehîd edildi. Onun þehâdetinden sonra imâmlýk, yâni liderlik vazifesi Þeyh
Þâmil'e teklif edildi. Þeyh Þâmil, tevâzu göstererek daha ehliyetli birinin seçilmesini
istedi. Hattâ namzetler de gösterdi. Gohlok'ta toplanan âlimler ve milletin ileri gelen
temsilcileri, her türlü yetkiye hâiz olarak, Þeyh Þâmil'e imâmlýðý kabûl ettirdiler.
Ruslarý dize getirmenin ancak düzenli bir orduyla mümkün olacaðýný, teþkilâtlanýlýrsa
çar ordularýyla baþ edebilecek durumda olduklarýný, dýþardan hiçbir yardýmýn
gelmeyeceðini, bu sebeple iþ baþa düþtüðünü her gittiði yerde îzâh ediyordu. Tesirli
hitâbetiyle halký cezbediyor, müslüman olarak yaþamak aþkýyla yanan bu insanlarýn
kalblerine birer kývýlcým salýyordu. Bu uðurda þehîd olmanýn mükâfâtýnýn Cennet olduðunu
bildiriyor, dînin emirlerine uymanýn, yasaklarýndan kaçýnmanýn ancak hürriyet ile mümkün
olabileceðini herkesin kalbine nakþediyordu. Þeyh Þâmil, kýsa zamanda kýsmen de olsa
nizamlý bir ordu ve mülkî teþkilâtý kurmaya muvaffak oldu. Tecrübeli ve deðerli
yardýmcýlarý, vekîlleri, ordunun ve mülkî idârenin baþýna getirdi. Bu nâiblerin en
meþhûrlarý þunlardý: Þuayb Molla, Taþof Hacý, Duba, Hâcý Sadu, Ahverdili Muhammed, Kabet
Muhammed, Hitinav Mûsâ, Nûr Muhammed, Muhammed Emîn, Hâcý Murâd. Yararlýk gösterenlere
altýn ve gümüþten yapýlmýþ niþanlar veriyor ve bu niþanlara; "Sonunu düþünen hiçbir zaman
cesur olamaz.", "Kuvvet ve yardým ancak Allahü teâlâdandýr.", "Cesûr ve yüksek rûhlu
olana..." þeklinde cümleler yazdýrýyordu. Þeyh Þâmil'in seçtiði bu nâibler, memleketin
olduðu kadar, askerî birliklerin de sevk ve idâresinde üstâd idiler.
Çar Birinci Nikola, yýllardýr Kafkasya'da yapýlan savaþlarda baþarýlý olamadýðýný ve
Þeyh Þâmil'in düzenli ordu kurarak hücumlarýný sýklaþtýrdýðýný görünce, bu memleketi bir
de sulh yoluyla elde etmeyi denemek istedi. Þâyet Þeyh Þâmil'i elde edebilirse, bu iþin
çabucak biteceðine inanýyordu. Kafkasya'daki müslümanlarý bir bayrak altýnda toplama
sevdâsýndan vazgeçerse, kendisine en büyük makamlarýn, rütbelerin verileceðini, baþýna
krallýk tâcý giydirileceðini, Çarlýk hazînelerinin ayaklarý altýna serileceðini bildiren
göz kamaþtýrýcý þeytânî bir teklif hazýrlatýp, en güvendiði generallerinden Viyanalý Kluk
Von Klugenav'a verdi ve Þâmil'i sarayýna dâvet etti. General, Þeyh Þamil'in huzûruna
çýkmak için aracýlar koydu. Güçlükle Þeyh Þâmil ile görüþmeye muvaffak oldu. 1837
senesinde Çar'ýn gönderdiði elçiyi, maiyetiyle berâber, Sulak Nehri civârýnda kabûl etti.
Ýmâm, Generale yere serdiði Kafkas yaygýsýnda yer gösterdiði zaman, bir bacaðý bir
müslüman güllesiyle sakat kalan topal General, Þeyh Þâmil'i büyük bir tâzimle selâmladý
ve istemeyerek bu yamalý yaygýya oturdu. Çar'ýn sonsuz vâd ve pek parlak teklifleriyle
dolu mektubunu okuyan General susar susmaz, Ýmâm hýzla ayaða kalkarak; "Namazým geçiyor."
diye heybetle geri çekildi. Namazýný kýldýktan sonra gelen Þeyh Þâmil, sapsarý kesilen
Generale kesin cevâbýný þöyle bildirdi: "General! O Nikola'ya git ve de ki: Senin yerinde
þu anda kendisi olsa ve bu alçakca teklifleri bana bizzat yapmak cesâretinde bulunsaydý,
ona ilk ve son cevâbý þu kýrbacým verirdi." Ýyice hiddetlenen Þeyh Þâmil þöyle devâm
etti: "Ona söyle! Kahraman tebeamýn kalblerinde kök salan bu eþsiz zafer inancýný
kökünden kazýmadýkça, bu mübârek vatan topraklarýný en son kaya parçasýna kadar karýþ
karýþ müdâfaa etmekten bizi men edemeyeceksiniz. Dînim ve vataným uðrunda, bütün
çocuklarýmý ve âilemi kýlýçtan geçirseniz, zürriyetimi kurutsanýz, en son tebeamý
öldürseniz, tek baþýma son nefesimi verinceye kadar sizinle savaþ edeceðim. Nikola'yý
tanýmýyorum. Son cevâbým budur." Daha sonra ayaða kalktý. Hiçbir þey söylemeye cesâret
edemeyen General, huzurdan ayrýlýp, Çar'ýna durumu bildirdi. Çar, hazýr bu yol
açýlmýþken, ikinci bir teþebbüs olmak üzere Kafkas ordularý baþkumandaný General Feze'yi,
Ýmâm Þâmil'e tekrar gönderdi. Onun da aldýðý târihî cevap þudur:
"Ben, Kafkas müslümanlarýnýn hürriyete kavuþmalarý için silaha sarýlan gâzilerin en
aþaðýsý Þâmil! Allahü teâlânýn himâyesini, Çar'ýn efendiliðine fedâ etmemeye yemin eden,
özü sözü doðru bir müslümaným. Daha önce Çar Birinci Nikola'yý tanýmadýðýmý, emirlerinin
bu daðlarda geçersiz olduðunu General Klugenav'a anlayacaðý þekilde tekrar tekrar
söylemiþtim. Bu sözleri sanki taþa söylemiþim gibi, Çar, hâlâ görüþmek için beni Tiflis'e
dâvet ediyor. Bu dâvete icâbet etmeyeceðimi bu mektubumla son defâ size bildiriyorum. Bu
yüzen fânî vücûdumun parça parça kýyýlacaðýný ve sýrtýmý verdiðim þu vatan topraklarýnda
taþ üstünde taþ býrakýlmayacaðýný bilsem, bu kesin karârýmý hiçbir zaman
deðiþtirmeyeceðim. Cevâbým bundan ibârettir. Nikola'ya ve onun kölelerine böylece mâlûm
ola!"
Þeyh Þâmil, teþkilâtlandýrdýðý yiðitleri hem din bilgilerinde yetiþtirir, hem de
askerî eðitimden geçirirdi. Köylerde bulunan bütün çocuklarýn Kur'ân-ý kerîm okumasýný
saðlar, büyüklerin; tefsîr, hadîs, fýkýh gibi dînî ilimlerin yanýsýra, zamânýn fen
bilgilerinde de yetiþmesi için uðraþýrdý. Din bilgisi olmayan câhillerin Ruslara
aldanacaðýný, vatanýný koruyamayacaðýný, böylece hem dünyâda esâret altýnda kalacaðýný,
hem de âhirette acý azâblara dûçâr olacaðýný buyururdu. Bu sebeple, emri altýndaki her
köy, kasaba ve þehirde medreseler açtýrýr, hem din, hem de fen ilimlerinin okutulmasý
için uðraþýrdý. Kendisi bizzat bu derslere katýlýr, talebelerine ders verirdi. Baþarýlý
talebelerine mükâfâtlar daðýtýrdý. Medresede okutulan dersler yanýnda, silâh kullanmak,
kýlýç çekmek, ok atmak, ata binmek gibi konularda eðitimler yaptýrýr, savaþ ânýnda
herbiri birer komutan olacak þekilde yetiþtirirdi. Bundan dolayý Þeyh Þâmil, hem
milletinin, askerinin devlet reîsi, kumandaný, hem de hocasý, imâmý idi. Bu sebeple
Kafkasyalý müslümanlar, onu canlarý gibi çok severler, her emrine þartsýz itâat
ederlerdi. Vatanlarýný Ruslara karþý müdâfaa etmek ve bu uðurda þehîd olup Allahü
teâlânýn rýzâsýný kazanmak, her Kafkasyalý müminin yegâne arzusu idi. Çocuklarýný, Allahü
teâlânýn dostlarýný sevecek, düþmanlarýndan da nefret edecek þekilde yetiþtirirlerdi.
Onlar için Ruslarý sevmek, onlara boyun eðip emirlerine girmek kadar tehlikeli bir þey
olamazdý. Her çocuða, Ýmâm Þâmil'in ve diðer âlimlerin muhabbeti, Ruslara olan düþmanlýk
anlatýlýrdý. "Hubb-i fillah ve buðd-ý fillah"ýn (Allahü teâlânýn dostlarýný sevmek,
düþmanlarýndan nefret etmek), îmânýn asýl sebebi, þartý olduðu, bu olmadýkça hiçbir
ibadetin cenâb-ý Hakk'ýn katýnda makbûl olmadýðý öðretilirdi.
Rus kuvvetleri hep hezimete uðradý. Yenileri birbirini takib etti. Çar Birinci Nikola,
bu hezîmetlerden sonra, bütün Kafkasya'yý fethetmek, Þeyh Þâmil'i ele geçirip bütün
müslümanlara kötü günler yaþatmak maksadýyla, ordularýnýn en seçkin generallerini bu iþte
vazifelendirdi. Napolyon'u maðlub eden bu meþhûr generaller; Fraytag, Svarts, Klugenav,
Argutinski idi. Kalelere býraktýklarý ihtiyat kuvvetleriyle birlikte elli bini bulan bu
seçme ordu, dört koldan harekete geçti. Netice yine Rus ordularýnýn hezimeti ve bir avuç
müslümanýn zaferi idi.
Þeyh Þâmil'in, bu kadar kýsa sürede, harp târihinde ender rastlanan bir zaferi
kazanmasý ile, Avaristan baþtanbaþa düþman çizmelerinden temizlendi. Ruslarýn yirmi beþ
müstahkem mevkii zapt ve tahrîb edildi. Ýki binden ziyâde Rus askeri esir alýnýp,
binlercesi öldürüldü. En mühimi, yenilmez sanýlan Rus ordularýný çok az bir müslüman
Türk'ün îmân gücü ile nasýl periþân ettiðine Rus Çarý dahî hayretle þâhid oldu. Rus
kaynaklarý 1843 senesinde yapýlan bu harplerin netîcesi hakkýnda þöyle demektedir:
"Þâmil, Avaristan'da taþ üstünde taþ býrakmadý. Unsokul, Balakan, Moksok, Ahalçi,
Tsanah, Hassat, Gergebil, Burunduk, Hunzah, Nizovaye, Ziran, Gimri gibi en önemli
üslerimizi, mevzilerimizi kâmilen ele geçirip temelinden tahrib etti. Rusya'ya çok
pahalýya mal olan bu Avaristan muhârebelerinde yaptýðýmýz müthiþ masraflarý, verdiðimiz
korkunç insan ve malzeme zâyiatýný hesab edecek olursak, bu savaþýn Kafkasya'da
yaptýklarýmýzýn en kanlý ve zararlýsý olduðu meydana çýkar."
Bu savaþlar netîcesinde Kafkasya'da yaþayan müslüman Türklerin mâneviyâtý yükseldi.
Ruslara karþý müthiþ bir direniþ baþladý. Þeyh Þâmil'e karþý olan güvenleri çoðaldý.
Canla baþla ona yardýma karar verdiler. Bu savaþ, Çar Birinci Nikola'nýn gururunu kýrdýðý
gibi, plânlarýný da alt üst etti. Napolyon'a karþý gâlip gelen meþhûr Rus generalleri,
iki kolorduya yakýn büyük bir kuvvet ile Avaristan'a saldýrdýklarý hâlde, Þeyh Þâmil'in
bir avuç ordusu karþýsýnda tutunamamýþlar, felce uðramýþlardý.
Çar Nikola, bu hezîmetten sonra da, Þeyh Þâmil'in karþýsýna General Vorontsof'u
çýkardý. Onu Kafkas Ordularý Baþkumandanlýðýna getirerek; "Bütün ordularým bu uðurda fedâ
olsun. Hazînelerimin bütün kapýlarý Kafkasya için ardýna kadar açýktýr. Ýstediðin her
þeyi bol bol alabilirsin. Bunun karþýlýðýnda sizden Þeyh Þâmil'i ölü veya diri olarak ele
geçirmenizi ve Dargo denilen yuvasýný kasýp kavurarak çiðnemenizi istiyorum" dedi.
General Vorontsof, Kafkasya'yý bir uçtan bir uca fethetmek için altmýþ bin kiþilik bir
kuvvetle harekete geçti. Þeyh Þâmil'in yok denecek kadar az bir askeri karþýsýnda periþân
olup þaþkýna döndü. Bir buçuk ay içinde elindeki bütün cephânelerini, güllelerini Ýmâm
Þâmil'in yaptýrdýðý sahte istihkamlara, boþ siperlere günlerce atarak bitirdi. Hakîkî
muhârebelere daha giriþemeden cephânesiz kaldý. Geriden gelen mühimmat ve askerin
yiyeceðini, erzaklarý Þeyh Þâmil'in yaptýðý baskýnla kaybetti. Þeyh Þâmil'in iki ay süren
çok mahâretli ve kanlý yýpratma muhârebeleri karþýsýnda mevcûdunun büyük bir kýsmýný ve
üç generalini kaybetti.
Þeyh Þâmil, yeni bir gazâ için hazýrlanmaya baþladý. Ordusuna, Ruslarýn müslümanlara
yaptýklarý katliamlarý, ettikleri iþkenceleri ve zulümleri anlatýyordu. Dînini yayabilmek
için, vatanlarýný korumanýn en büyük ibâdetlerden olduðunu, bu uðurda þehîd olmanýn
öneminden ve Cennet'teki yüksek derecesini haber veriyordu. Peygamber efendimizden ve
Eshâb-ý kirâmdan misâller getiriyor, onlarýn hiç rahat yüzü görmediklerini, hayatlarýnýn
sonuna kadar Ýslâmý yaymak için diyar diyar dolaþtýklarýný, çok az bir kuvvetle pek büyük
düþman sürülerine gâlip geldiklerini anlatýyordu. Halk heyecanla dinliyor, o anlattýkça
Allahü teâlânýn düþmaný olan Ruslara karþý nefretleri artýyordu. Ruslar harp
meydanlarýnda devamlý yenilince ova köylerinde mezalime baþladýlar. Bu köylerden gelen
iki kiþi halkýn çâresiz hâline Ruslarýn kadýn çocuk demeden yaptýklarý mezâlimi Þeyh
Þâmil'in annesine anlattýlar. Annesi, Þeyh Þâmil'i yanýna çaðýrdý. Annesinin en küçük
arzusunu kendisine büyük bir emir telakkî eden muhterem Ýmâm, annesinin yanýna gitti.
Biraz önce dinlediði vahþetten gözleri yaþla dolan heybetli ana, oðluna; "Evlâdým! Uzak
Çeçen köylerinde Ruslarýn yaptýðý anlatýlmaz iþkenceleri ve öldürülen yiðitlerin haberini
öðrendim. Kendilerini müdâfaa edemeyen bu köylüleri boþ yere kýrdýrmasan ve Ruslarla
belirli bir müddet için mütâreke yapsan olmaz mý?" deyiverdi. Bu sözleri anasýndan iþiten
kahraman Ýmâm, beyninden vurulmuþa döndü. Þeyh Þâmil, bir tarafta vatanýn selâmeti ve bu
uðurda Ruslarla kanýnýn son damlasýna kadar mücâdeleye karar vermiþ insanlar, bir tarafta
da incitilmesi büyük günahlardan olan ana gibi iki müthiþ ateþ arasýnda kaldý.
Senelerdir, Ýslâm düþmaný olan Ruslarla mücâdele etmiþti. Hattâ vücûdunda yara almadýk
yeri kalmamýþ gibiydi. Bu uðurda; eþi, hemþiresi, oðlu, amcasý ve binlerce müslüman Türk
þehîd olmamýþ mýydý? Bu sebeple düþmanla anlaþmaya kalkanlar için kânunlar konulmuþ,
onlara þiddetli cezâlar verileceði bildirilmiþti. Þeyh Þâmil'in bu istek karþýsýnda bir
anda sararýp gül gibi solduðunu gören ana, oðlunun kalbine fecî bir hançer sapladýðýný
anlayarak yaptýðýna piþmân oldu ve; "Dilim tutulsaydý da oðluma böyle bir þefâatte
bulunmasaydým. Müslümanlarýn kâfirlere boyun eðmesi gibi büyük bir günâhý iþletmeye sebep
olmak ne kötü. Elbette oðlum bunu kabûl etmeyecektir. Yâ Rabbî! Bu iþin hâlledilmesi için
oðluma yardým eyle, beni de affettiklerinin arasýna al!" dedi. Sonra kimsenin yüzüne
bakamadan evine girdi. Ýmâm Þâmil ise güç durumlarda namaza durur, günlerce yemeden
içmeden o iþin hâlledilmesi için Allahü teâlâya yalvarýrdý. Yine öyle yaparak mescide
halvete çekilen Þeyh Þâmil, gözyaþlarý arasýnda namaza durdu. Kur'ân-ý kerîm okudu.
Allahü teâlânýn sevgili kullarýndan, baþta hocasý Mevlânâ Hâlid-i Baðdâdî ve diðer
büyüklerden yardým diledi. Onlarý vesîle ederek cenâb-ý Hakk'a niyâzlarda bulundu.
Ýmâm'ýn korktuðu tek þey, müslümanlarýn kalblerindeki düþmanla mücâdele azminin
kaybedilmesi, îmânlarýnýn sarsýlmasý idi. Halkýn Ruslarla anlaþmaya meyletmesi demek,
esâreti kabûl edip, Ýslâmýn emirlerini yapamamak, yasaklarýndan kaçýnamamak, en mühimi
îtikâdlarýnýn bozulmasý demekti. Üstelik bu korkunç isteðe þefâatçý olan anasýydý. Din ve
vatan için, bir deðil binlerce ana, oðul fedâ olmalýydý. Þeyh Þâmil, günlerce mescidde
Allahü teâlâya yalvarýp, nefs muhâsebesi yaptýktan sonra karârýný verdi. Sabýrla
kendisini kapýda bekleyen halkýn huzûruna çýktý. Onlara; "Muhterem anam cezâsýný
çekecektir!..." emrini bildirdi. Emir büyüktü. Þimdiye kadar Ýmâm'larýnýn bir istediðini
iki etmeyen nâibler, ananýn huzûruna çýktýlar ve durumu bildirdiler. Yaralý ana, adâlet
dîvânýnýn önüne geldi.Halk toplanmýþ, nefes almadan bekliyordu. Mahkûm mevkiinde, þimdiye
kadar Kafkasya'da yetiþen âlimlerin, velîlerin en büyüklerinden olan Þeyh Þâmil'in anasý
vardý. Omuzlarý çökmüþ, yaptýðý hatânýn üzüntüsü ile rengi solmuþ bir hâlde oðluna baktý.
Sonra yürekleri parçalayan bir sesle; "Oðlum! Allahü teâlânýn emrinden kýl ucu kadar
ayrýlýrsan, emzirdiðim sütü helâl etmem! Verilecek cezâyý þimdiden kabûl ediyor,
adâletten zerre kadar þaþmamaný istiyorum." dedi. Dargolular, Þeyh Þâmil gibi mübârek bir
zâtýn anasýndan böyle bir cevâbý bekledikleri için hiç þaþýrmadýlar.
Herkes pür dikkat, Ýmâm'ýn vereceði karârý heyecanla bekliyordu. Ana ise; "Yâ Rabbî!
Oðlum, merhamet duygusu sebebiyle doðru yoldan ayrýlmasýn" diye duâ ediyordu. Þeyh Þâmil
nâibleriyle istiþâre ederek netîceyi bildirdi: "Yüz sopa!.." Metânetle ortaya yürüyen
ana, acabâ bu cezâya dayanabilecek miydi? Herkes bunu düþünürken, senelerce ünlü Rus
generallerine diz çöktürmüþ kahraman Ýmâm'ýn, anasýnýn yanýna varýp diz çöktüðünü sonra
da ellerine sarýlýp öptüðünü gördüler. Anasýyla helâllaþan Þeyh Þâmil, Dargolular'a
dönerek; "Anamýn bu meselede, merhametinin çokluðu sebebiyle baþkalarýna þefâat
etmesinden baþka hiçbir hatâsý yoktur. Bu yaptýðý hatânýn cezâsýný da mânevî olarak þu
âna kadar çektiði ýzdýraplarla ödemiþtir. Maddî cezâyý da onun her þeyine vâris olan oðlu
çekecektir." buyurduðunda, herkes yerinde dona kaldý. Kimsenin aðzýný býçak açmýyordu.
Çünkü, Ýmâm'ýn verdiði karardan döndüðü görülmemiþti. Þeyh Þâmil, sopayý vuracak
kimselerin yanlarýna varýp, belden üst tarafýný soyunduktan sonra; "Emri yerine
getirmekte bir an bile tereddüd edip elleri titreyenlere yazýklar olsun! Bütün gücünüzle
vurmanýzý emrediyorum!" diyerek sýrtýný döndü. Vazifeliler ilk sopalarý vurduklarý zaman
herkesin gözleri yuvalarýndan fýrlamýþ, baðýrmamak için kendilerini güç zaptetmiþlerdi.
Her sopa indikçe Ýmâm'ýn mübârek vücûdunda derin izler meydana geliyor, sopa yerlerine
kan oturuyordu. Ayný yere ikinci üçüncü sopalar isâbet ettiðinde de, oralardan kan
fýþkýrýyordu. Þeyh Þâmil ise vazifelilerin önünde dimdik duruyor, en küçük bir inleme ve
sopadan sakýnmaya teþebbüs etmiyordu. Nefsin istemediði bu hareket ile pek güzel bir
mücâhede hâsýl olup nefsi inliyor, bu sebeple rûhu yükselip, vilâyet makâmlarýnda üstün
derecelere kavuþuyordu. Bu görülmemiþ manzara karþýsýnda, bâzý nâibler ileri atýlarak
sopanýn kendilerine vurulmasýný istemiþlerse de, Þeyh Þâmil'in kararlý bakýþlarýndan
korkup geri çekilmiþlerdi. Nihâyet yüz sopa vuruldu. Þeyh Þâmil vücûdundan sýzan kanlara
bakarak, Allahü teâlânýn, kendisine verdiði metânet ve sabýr için þükür secdesine
kapandý. Sonra ayaða kalkýp ellerini açtý ve Rus zulmünden müslümanlarýn muhâfazasý için
Cenâb-ý Hakk'a duâ etti. Hâdiseyi ibretle seyreden halk, bir taraftan aðlayýp gözyaþlarý
döküyor, bir taraftan da Allahü teâlânýn, böyle adâletli mübârek bir zâtý baþlarýna imâm
yaptýðýna þükrediyordu. Artýk halk iyice þahlanmýþ, Ruslarla anlaþma yapmanýn ne büyük
bir tehlike olduðunu iyi anlamýþtý. Onlarla mücâdele etmenin din ve vatan borcu olduðuna
yakînen inanmýþlardý. Þeyh Þâmil, anasýnýn cezâlanmasýna sebeb olanlarýn kim olduðunu
sordu. Herkes; "Kim?" diye birbirine bakarken, iki elçi huzûra geldi. Halk, onlarýn
üzerine yürümek istiyor, fakat edebe aykýrý bir hareketten de çekiniyorlardý. Ýmâm
onlara; "Köylerinize dönünüz. Sizi gönderenlere gördüklerinizi anlatýnýz. Dînimizi yýkmak
isteyen Ýslâm düþmanlarýna verilecek cevâbýmýz budur." buyurdu.
Bundan sonraki günlerde Þeyh Þâmil, Kafkasya'ya musallat olan Rus ordularýna sýk sýk
baskýnlar yaptý, akýnlar düzenledi. Onlarý memleketlerinden çýkarmak için geceli gündüzlü
çalýþtý. Fýrsat buldukça, Çar Birinci Nikola'yý can evinden vuruyor, hiç beklemediði
yerlere saldýrýyordu. Hiçbir devletten yardým görmeden, tam yirmi beþ sene Ruslarla
mücâdele ederek vatanýný savundu.
Yeni Rus çarý Ýkinci Aleksandr baþa geçtikten sonra, Þeyh Þâmil meselesini hâlledip
Kafkasya'yý baþtanbaþa fethetmek için, Prens Baryatinski kumandanlýðýnda beþ ordu
hazýrlattý. Bunlardan biri Þeyh Þâmil'in karargâhýný, ikinci Lezgi, üçüncü Hazar Denizi
civârýný, dördüncü ve beþinci ordu da Çerkezistan'ý hedef aldý. Fakat asýl hedef Þeyh
Þâmil idi. Îcâb ederse beþ ordu birleþip hep birden hücum edebilecekti. Bu sebeple,
birinci orduyu bizzat Baþkumandan Prens Baryatinski idâre ediyordu. Onun ordusunda elli
bine yakýn seçme asker ve elli civârýnda aðýr top mevcuttu. Bu muazzam kuvvete karþý,
Þeyh Þâmil de beþ bine yakýn süvârisiyle Ruslarla çarpýþmaya baþladý. Uzun ve kanlý
çarpýþmalardan sonra, Þeyh Þâmil, Gunip Daðýna çekildi. Bu daðda beþ yüz kadar fedâisi
ile bir buçuk ay süreyle koskoca ordu ile savaþtý. Ellerinde atacak barutlarý, yiyecek
bir þey kalmadý. Etrâfýndaki yiðit askerlerinin dört yüz kadarý da þehîd olmuþtu. Yiyecek
yerine karýnlarýna taþ baðlayarak düþmanla mücâdeleye devâm ediyorlardý. Baþkomutan
Baryatinski, Þeyh Þâmil'i canlý ele geçirmek istiyordu. Bu sebeple Þeyh Þâmil'e beyaz
bayraklý elçiler göndererek teslim olmasýný teklif etti. Þeyh Þâmil'in çocuklarý ve
askerleri bu ümitsiz mücâdelede Ýmâm Þâmil'in de þehîd olacaðýný, sonunda Kafkas
Türklerinin baþsýz kalacaðýný düþündüler. Þimdi bir anlaþma ile teslim olurlarsa, ilerde,
Allahü teâlânýn yaratacaðý yeni imkânlara göre hareket edebileceklerini Þeyh Þâmil'e
bildirdiler. Þeyh Þâmil, dîni, vataný için canýný seve seve vermeye hazýrdý. Fakat,
müslümanlara yardým etmek zâhiren sað kalmakla mümkündü. Bu sebeple gelen elçilerle
anlaþma yapýldý. Bu anlaþmaya göre; "Türklerin dinlerine karýþýlmayacak, onlardan asker
alýnmayacak, vergi toplanmayacak, Türkler iç iþlerinde serbest bir devlet olup,
idârecilerini kendileri seçecekler. Þeyh Þâmil, âile efrâdý ve mevcut kýrk kadar askeri
ile, silâhlarý dahî ellerinden alýnmadan Türkiye'ye gidebilecekti." 1859 senesinde
yapýlan bu anlaþmadan sonra silâhlar sustu. Baþta Baþkomutan Baryatinski, diðer
generaller ve bütün Rus askerleri, yirmi beþ senedir bir avuç fedâisi ile koskoca Rus
ordularýný periþân eden, akla havsalaya sýðmayan menkýbeler sâhibi kahraman Þeyh Þâmil'i
bir an önce yakýndan görmek istiyordu. Þeyh Þâmil, kendisine hayranlýkla bakan Rus
askerlerinin aralarýndan geçerek, Baþkomutan Baryatinski'nin çadýrýna gitti. Baryatinski,
anlaþma þartlarýnýn geçersiz olduðuna, kendisinin ve âile efrâdýnýn Çar Ýkinci
Aleksandr'ýn esîri olup, misâfir muâmelesi yapýlacaðýný bildirdi. Artýk iþ iþten
geçmiþti. Sözünden dönen bu alçak Ruslara karþý yapýlacak bir þey yoktu.
Çar kendisine bir konak ve hizmetçiler verdi. Þeyh Þâmil, Kaluga'da kaldýðý on sene
zarfýnda kendini kitaplara verdi. Ancak bu þekilde teselli bulabiliyordu. Artýk oldukça
yaþlanmýþ, esâret hayâtý onu iyice çökertmiþti. Bir defâsýnda, ziyârete gelen Rus Çar'ýna
Hacca gitmek istediðini bildirdi. Rus Çar'ý bunu kabûl etti. Fakat oðullarýnýn rehin
olarak kalmasý gerektiðini söyledi. Bunu kabûl eden Þeyh Þâmil, 1870 senesinde Ýstanbul'a
hareket etti. Bu haberi iþiten Ýstanbullular heyecanla Ýmâm'ýn gelmesini beklediler.
SultanAbdülazîz Hân, sarayýnda hazýrlýklar yaparak, senelerdir Ruslara kan kusturan Ýmâm
Þâmil hazretlerini beklemeye baþladý. Kafkasya'da, Ýslâmiyeti yok etmeðe uðraþan Ruslara
karþý verdiði amansýz mücâdeleyi iftihar gözyaþlarýyla tâkib eden müslüman Türk milleti,
Þeyh Þâmil'e hayran idi. Onun esâretten kurtulup Ýstanbul'a geldiði gün, yer yerinden
oynamýþ, halk sâhile dökülmüþtü. Rus vapuru Dolmabahçe Sarayý önüne demirlediðinde,
Sultan Abdülazîz'in saltanat kayýklarý, Ýmâm Þâmil ve âile efrâdýný saraya getirdiler.
Abdülazîz Hân, onu sarayýn kapýsýnda karþýlayýp, büyük bir hürmetle; "Babam kabrinden
kalksaydý ancak bu kadar sevinebilirdim" diyerek, çok iltifâtlarda bulundu. Sarayda hâl
hatýr sohbetleri arasýnda Sultan Abdülazîz, her türlü emrine hazýr olduðunu bildirdi.
Bunun üzerine Þeyh Þâmil; "Pâdiþâhým! Hayâtýmýn þu son günlerini aþkýyla yandýðým sevgili
Peygamberimin huzûr-ý þerîflerinde geçirmek istiyorum. Bunun teminini zât-ý âlinizden
istirham ediyorum" dedi. Bu arzuyu büyük bir îtinâ ile yerine getirmek için Rus sefirini
saraya çaðýrttý. Durumu anlatýp, Çar'a bildirmesini emretti. Rus Çarý Ýkinci Aleksandr
kabûl edip, Þeyh Þâmil'in Rusya'ya geri dönmemesini bildirdi. Buna ziyâde memnun olan
Þeyh Þâmil, Ýstanbul'da kýsa bir müddet kaldý. Baþta Sultan Abdülazîz'in ve
Ýstanbullularýn gösterdiði yakýn alâkaya, misâfirperverliðe hayran oldu. Bu kadar ilgiye
raðmen bir an önce Hicaz'a gitmek istediðini pâdiþâha bildirdi. Abdülazîz Hân onun için
en mükemmel vapurunu hazýrlatýp teþyî eyledi.
Vapurun her uðradýðý yerde, halk görülmemiþ bir heyecanla Þeyh Þâmil'i karþýlýyor,
onun duâsýný almak yarýþýna giriyorlardý. Mýsýr'a geldiklerinde, Hidiv Ýsmâil Paþa, onu
þânýna lâyýk karþýladý. O sýrada Ýsmâil Paþa'nýn yanýnda, Cezâyir'i Fransýz istilâsýndan
kurtarmak için çok gayret gösteren büyük âlim, mücâhid, gâzî, Abdülkâdir Efendi de
misâfir bulunuyordu. Ýki kahraman âlimin sohbetleriyle þereflenen Ýsmâil Paþa,
onlarý Kâhire'de bir ay kadar misâfir etmek bahtiyarlýðýna kavuþtu. Sonra Ýskenderiyye'ye
kadar giderek Cidde'ye uðurladý. Peygamberimizin ve Kâbe'nin hasretiyle yanan Þeyh
Þâmil'in heyecâný, oralara yaklaþtýkça artýyordu. O sýrada Mekke emîri olan Þerîf
Abdullah da, Þeyh Þâmil'i çok seviyordu. Onu büyük bir îtibarla karþýladý. Hicaz'da, onun
büyük bir âlim ve kahraman olduðunu iþiten herkes, onu görmeye can atýyor, ilgi ve hürmet
gösteriyordu.
Þeyh Þâmil, büyük bir îtinâ ile bütün þartlarýna âzamî titizliði göstererek haccýný
yaptýktan sonra, ömrünü O'nun sünnet-i seniyyesini yaymak için uðraþtýðý, bu uðurda ölümü
göze aldýðý, sevgili, muhterem, mübârek Peygamberi, iki cihânýn efendisi Muhammed
aleyhisselâmýn huzûr-ý þerîflerine gitmek için, nûrlu Medîne yollarýna düþtü. Her an
aþkýyla yandýðý efendisine yaklaþýyor, þimdiye kadar içinde kopan fýrtýnalar her geçen
sâniye daha da þiddetleniyordu. Peygamber Efendimize olan aþkýnýn çokluðundan ve O'na
kavuþmanýn heyecânýndan dolayý gözünden sel gibi gözyaþý akýtan Þeyh Þâmil, Resûlullah'ýn
huzûr-ý þerîflerine geldi.
Baþta Medîne muhâfýzý Hâfýz Paþa, seyyidler, dünyânýn dört bucaðýndan gelmiþ hacýlar,
onu heyecanla tâkib ediyordu. Kabr-i saâdetlerinin kýble tarafýna geçip, mübârek ayak
uçlarýndan Resûlullah'a, gönlünün en derin köþelerinden coþup gelen vecd ile:
"Essalâtü ves-selâmü aleyke yâ Resûlallah!
Essalâtü ves-selâmü aleyke yâ Habîballah!"
Essalâtü ves-selâmü aleyke yâ Seyyidel evvelîne vel-âhirîn!" diyerek selâm verince,
Resûlullah'ýn, selâmýna mukâbelesi ile þereflendi. Orada bulunanlarýn þâhid olduðu bu
hâdiseden sonra Þeyh Þâmil, uzun müddet duâ edip gözyaþý dökerek hasretini giderdi,
gönlündeki fýrtýnalarý dindirdi.
Þeyh Þâmil, Medîne-i münevvereye geldiðinde hastalandý. Kýsa süren bu hastalýðýnda
âile efrâdý, berâberinde gelip kendisine hizmet edenlerle ve ziyâretine gelenlerle
vedâlaþtý. Sultan Abdülazîz'e, Rus Çarý'nda rehin býraktýðý çocuklarýnýn kurtarýlmasýný,
Devlet-i aliyye-i Osmâniye'de vazife verilmesini bildiren bir mektup yazdýrdý. Sonra
baþýnda okunan Kur'ân-ý kerîm tilâvetleri arasýnda, 1870 (H.1287) senesi Zilka'de ayýnýn
yirmi beþinci gününde Kelime-i þehâdet söyleyerek vefât edip, sevdiklerine kavuþtu.
Cennet-ül-Bakî' Kabristaný'na defnedildi.
|
Gönderen: 05.09.2006 - 22:31 |
|
|
|
791 Mesaj -
|
|
|
recepholding ABÝ PAYLAÞIMIN ÝÇÝN
Selam ve DUA Ýle...
|
Gönderen: 06.09.2006 - 10:48 |
|
|
Şu an Yok üye ve 1401 Misafir online. En son üyemiz: Didem_
16977 üye ile 13.07.2024 - 11:50 tarihinde en fazla ziyaretçi online oldu.
[Admin | Moderator | Kıdemli Üye | Üye] |
|
|
|
Doğum gününüzü tebrik eder, sıhhat ve
afiyet dolu ömür dileriz:
enes2757 (52), kaskirim (40), Mehmet (62), vahaab1 (59), baysun (57), kusva (55), yusuf serin (56), mergesenli (73), sulu (60), lobrakve (), Rifat_d (63), sevseniseveni (76), mistodede (44), AMIR (), halitziya (49), Sablr (59), rueveyda (55), alcaci (57), HASAN SANCAK (69), nihat_ch (52), mahmut öz (51), mfatih2003 (48), menzile_hasret (55), Ahmet mehmet (43), sedat42 (55), hoca54 (59), sirdost (56), ofcakmakli (42), Muhtar (57), murat_6399 (40), muratsivasli58 (40), onee (58), rehavi (56), Misal (53), cilekes_x (61), yasinkalp (40), fahrettin eren (37), YOLCU41 (72), maznun (46), Ayhan AKCESME (51), bunyamin412 (50), TrNusret (41), mtfbilsan (47), YUNUS069 (45), ardkocak (56), aglayangece (35), Maide00 (59), ziynel (64), okan1957 (65), mehmets (58), 44memur44 (63), ASIM03 (56), öske (61), kivircik (60), cihad11 (50), _ashLey_ (26), dilfiruze (36), KaLBeNuR (47), Mona_Rose (47), etem_27 (46), hazar.beyy (47), kirmastili (60), atopos (54), KeVKeP (52), hakan karabag (52), Melek-kiz (40), amca (55), garip-bir-kul (43), GonCduvAni (45), telyýld.. (60), davut erciyas (63), runal (48), xxonkelxx (64), zezere (42), bresly (44), ademkýz.. (35), cihatdag01 (57), sabankatar (56), haci55 (), ahmetcan (45), exclusive (45), kirzili (59), abusalih63 (55), meryemeylul (52), seyyahiyusuf (69), nrurfali (43), Mustafa Turani (70), ÇELÝ.. (55), Dervis1 (68), umudumsun (40), sisli (47), AhmedNur (58), puana (48), zeki (64), gerilim32 (51), ebuyusuf1 (49), abdullah 195 (65), ardahan075 (70), erhan19 (51), ukba41 (55), cebrail-umre (45), hasansahan (33), gazele (62), Dost-Kervani (57), hakankursad (47), öner-_- (32), turk8487 (53), AZADCAN (45), cemalin (50), mücahit_07 (36), harputlu23 (41), m.emin (59), hasan-63633 (51), emin535 (54), ahmetterli (84), ali arslan (57), akbas66 (45), AhmetKamil1970 (55), jetonman (73), ali046 (45), doganay (45), h_bozkurt68 (57), love (46), fguler58 (50), tunahan (43), cihaner_61 (39), elifnurdan (51), ebuderda (55), salimarslan19 (57), intifada_18 (36), çalýku.. (39), absadu (57), demir_24 (61), veysel-a.hasan (60), stayyar (53), selami5454 (54), muratgun (49), net.bil (49), cihanvezaman (64), süreyya0657 (47), Ebu-Muta (54), OzkanYavuz (40), YunusUysaL (38), hcrr (40), NURLU VARLIK (41), yabanci (58), ***Mehtap*** (43), aysa06 (42), enter (44), daglarkizi (60), engince_1989 (36), seccadem (65), SMZN (50), hemdi (55), TÖVBEKAR73 (52), falcon2385 (39), hayber69 (56), su_mi_sa_li (43), KOCAMAN (56), Yolcu 61 (64), esyesilli (55), hsnkl (47), selahattincekir.. (61), hasan&hüseyin (41), munib (58), kalbimiz yolun.. (38), SoNSuZYoL (39), RAVZA29 (48), mezcibjk (56), erkam_38 (45), fenerli ekrem (55), akanyurt (39), kon72 (53), engin&muhammed (37), bulut27 (48), ersalcan (43), capricaprus (37), bulut_bey (37), behlül- (51), dogan58 (51), umitcakir (41), OBEN (47), mbde (50), KamerHasan (39), yassir (45), pitipitim (47), sahinparke61 (44), tuwa (53), akadir027 (64), meclisiala (35), mentopin600 (52), ib_rahim (42), gizlisilah (45), lim10 (45), ayhanyurur (55), hettap (40), eno2563 (35), kitapci1980 (48), talhaefe54 (48), candedim (61), haifasaglik (55), erolkaya (59), eftal kutlu (53), Altuntas (47), mkgul27 (44), staskiran (52), toklu (54), lorin (34), aitin (56), paylasilanlar (44), umut56 (60), trueman (48), hasret06 (48), hasneftun (56), Palandoken (59), fahrettinkucuk (51), metsu33 (48), dhatipoglu (46), Evvahi (69), Pasam_42 (44), MaRuF18 (49), ercanþahba.. (52), mizeybe (55), ozgun (51), ali aktas (62), yamulaistanbul (44), yasmin (51), zirav (43), kamisli husnu (55), sariruzgar (39), murkek (44), melike (30), tonmaister21 (42), deliceli (55), makturk_1999 (51), firatkarakaya (37), akgüvercin (53), beyzade 68 (44), mucahid_54 (41), dervis1957 (68), semender (50), yasintas (47), hazinoglu_ (40), Ramazan Sabun (54), cephe78 (47), serbun (69), yelken1981 (44), sehidan (39), yasince (55), gözyasidamlasi (49), semiramis (31), ahmetbadem (44), aysberg (55), ahme23 (65), yaren432 (37), vefalli (50), ucarkusx (55), bilgin56 (40), Ebu Huzeyfe (53), buse_nur (25), bir_umuttun_sen (41), cabakci (48), seydamnur (55), Minik Çe.. (58), ömer lütfi (44), SOSYOLOG (37), BuraL (51), Ebu dücane (41), sofiferit (46), gullere_vurgun_.. (40), elvan59 (54), Tarik Hekim (55), poro (30), colakmir (65), evren49 (44), werdan91 (36), mis_A_fir (59), yerbeyix (40), bamteli (54), resat (67), murat_data (50), GOKHAN54 (51), tillolu bey (59), ahmetdemir (43), seko (56), sühan (22), Hokumet (42), roncody (53), intifa (57), diyarsiz (45), hazar02 (54), dagdeviren (125), turkwaz (56), merhaba121 (44), okyanus! (39), gebzelideniz (39), muhammet23 (39), Duhan_ (42), sefaatli66 (59), hicretturkan (38), endnay (49), muhahaha (45), sahin yuce (44), yikilmadim (59), senanur98 (27), hasimakinci (41), BÝLAL002 (44), alperenturan (50), pheyzo (57), caylaak (42), berkayhoca (47), hamza. (51), BOZKURT44 (57), MorpheuZ (49), ali musluk (69), noko72 (53), silopili (41), yanlizcam075 (70), adba (46), ibrahimefe03 (60), ahmet baþ (41), hasans (50), alpay888 (46), firaset90 (35), erdanbacak (62), Milletperver (45), zzz (45), kadir187 (30), Erdan Baca.. (62), afasev (52), müdürbey (48), kalender27 (48), yabanci98 (53), cetincanli (54), ravda2005 (43), aksanhaci (57), tacakil (45), Nefise Sultan (55), zaygun75 (50), microteamx (53), aksan02 (45), munip (43), salih polat (47), mucahit53 (53), Seyhsamil99 (65), murat_ (42), hassan832 (55), mehmetk1453 (56), dumans (55), selami88 (59), seyfullah4 (36), ademoglu84 (41), yahaha (78), arayanyolcu (39), salihveli (66), arascan (59), naklov.k (39), talip30 (61), ifb (57), DarkTeam (37), MEKTUBAT_Z (47), ironi_61 (47), erdem-eray (58), asksiz_prens (35), cerideiseyyare (43), muhabere (55), mhayali (58), ilyasdamla (43), TOLGAoo (), bongun (54), mizginmujde (42), GÖLHISARLI (47), hataycan24 (41), candostum (59), Hüseyin Kýzýlýr.. (56), hackama (51), yasarhisarlik (46), Light_of_ISLAM (55), sadi büyük (49), onder59 (48), belo4 (52), ankaralý (61), qonialy (40), muhasip37 (60), Aksa (43), samed71 (53), muhammed 53 (70), usta (46), Saltan (46), ebu zer015 (44), mizac34 (56), gökkusagi (65), aydin64 (42), knaidhiarl (38), tauf (63), Orhan (55), furkan02 (48), ümitk (53), oflii (53), mmtyesil (44), emektar (52), cefakar (40), Alpgiray (52), sevgihirsizi (39), atakan185 (), karakartal123 (46), kamer (), mikdat kurt (59), yusuf_yuk_47 (38), c39man (64), hocaoglu (51), polat829 (59), bedo56 (45), akbelen1 (55), abdullah69 (56), ali052 (59), denizlili_huri (60), izzettin (38), Talha Kan (53), osmmreis01 (62), garip yolcu (57), mechul kisi (24), enes08 (43), yabanci74 (51), imam_kettani (46), gestetner (44), viruss (47), xahmetxcan (48), MaHLuKaT (45), ayse_ieu (39), lon_hatice (41), ömerli (58), sodomgomore (50), karet (53), hamza_56 (39), xero (36), basara244 (42), vaveyla (43), yaren95 (48), hakan69 (42), rafik (), KARA MÜCAHID (46), cem54 (46), Karaca56 (69), bir lahza (42), imparator_03 (55), deryadeniz (42), hicrangulu (39), kucuk_aga (40), izzet_33 (58), yavuzx (41), tahsinbaba (69), hakan_07 (50), ashab_nurettin (42), obero (61), aKBuRKuT (48), Brifkanî .. (43), fatihsultan1453 (39), hellfire (41), erkanpolat06 (50), udincer (49), thunder-1 (55), posoflu1974 (51), muratmurat (54), tanerturan (37), abisi2002 (56), gaffarokan (56), serhat (62), sofilo (39), imam_hatipli (43), karayildiz (52), makloma (43), ebulyeser (39), HALÝS (55), islamicihad21 (39), ikimilyon (50), cemil6560 (65), BILOM_61 (43), maidem (38), isra (48), pusat (40), musti_52 (56), saftirik26 (45), mahkum (56), delfin (45), abdullah_18 (38), pascha-can (52), husna (56), Tek_bir (52), EMÝR (45), düþ hekimi (37), LailaheillAllah (43), veyselatilla (60), yrdgl (47), mirac63 (), Con Con (37), anadol (55), murat_MRT (49), enginsan (66), ahmet enes (59), ismail Durusu (60), seyfulislam (51), sudenaz_10 (41), arzuuu (44), durubey (54), bicagre ruzgar (39), c@rissma (37), osmanli torunu (52), karyagdi (52), karagün (61), sabbahoðlu (40), yunus20 (39), Blues (39), meriç (57), mechul_adam (41), nurberrak (25), by_hasanozkan (51), ahmetbadak (51), recepyýl.. (60), uyaný&th.. (50), muratakkoc (44), yoneten_cagri (44), mustafa oruç (55), adlivaka (48), eminul_ahmet (58), DREJALI (50), bayro05 (54), Tantavi (53), nurettinkarlik (65), focus06 (62), hakan7725 (34), düsünsene (39), beyceli (65), seyid ali (), alper mücahid (44), Metin TAS (61), sisbelek (45), yagmur_feneri (48), rasim12 (42), stefan2041 (53), XXyusufXX (36), kulansehir (42), muhsinozel (55), mustafa aydin (59), ibaki (57), AbdullahAKBAS (59), kayrakm (51), mr_barut (56), izvef2000 (45), selman70 (55), BEKIR KESER (45), ergenekon_81 (44), yozgatlý (50), yusuf1 (61), daccali (), muratsultan (44), zeleka (67), bayx713 (), adam (54), mert-nl (45), hasköylü (58), emre 245 (39), KKARAMAN (69), selamet (59), sudanliibo (62), muhamet (46), golf876 (50), almanya_koln (55), yedirenk (48), RacHeeD (41), welatparez (45), aglama_karanfil (45), mesutsurfer (45), ybogar (44), benimse (47), metin_30 (53), sakas (44), Ebu_MuhammedTal.. (44), Embiya Imal (60), HOLCAR (55), baretta2 (43), kralcan (47), ali_72 (53), isi54 (49), aytenkral (55), alperen696 (42), sad bin vakkas (45), enes_61 (62), cemilkaragüzel (62), mehmetkaraman31.. (71), nejat2005 (54), naja_ejder (40), yusufp (57), bilginerler (), ehlibeyt_asigi (40), Kocoglu (42), süvari-81 (44), erzin (56), mustkom (57), kenanates (48), kartal83 (42), kalbindesurguno.. (47), versan (61), x_izmir_78 (47), BESIRI (66), Eins (50), aydýnn (41), dahi (55), face_off (46), l_kum_tanesi_l (38), maybe50 (56), karadeniz 2005 (62), M.Demir (60), necm (67), rahimoguz (42), fktatar (69), blauw2003 (55), ayna1969 (56), must_3590 (45), horoz067 (61), kamanlizulo (51), fetihim (42), PEKKER (45), bedevi111 (50), musamarsak (66), LeProfessionale (56), mucuk (48), bilalhabes (51), yaver 069 (914), menes2005 (45), mir (45), ebrark (50), ibrahimethem (51), Gynesh (45), battal15 (370), canisko84 (47), stablon (47), habip-simsek (53), tahir81 (44), hasýmoz (58), Hakan Kaptan (50), gunbatimi66 (51), hilal.hafis (36), efsane_043 (39), yýlanl&y.. (71), hizliyolcu (44), zahidane (45), sirdas (48), muesluem66 (59), Mütevazi (50), kasaps (43), A.kurtcu (65), EdeS (42), yolcu71 (54), birader (52), karasan (), abdullatif1992 (33), tolga0420 (45), peaceandlove (45), Su_Ates_Toprak (41), necmettinkutan (40), kar1980 (45), kemal7530 (56), oznurvolkan (36), ammar. (42), mehmetbayram (51), avkan (57), Okann_73 (35), erdal32 (55), HURKAGAN (54), kalbinzumruttep.. (44), EYPA (69), Adem54 (59), amecit (70), hayfa (47), asparagas (325), Apo17 (37), Mustafa89 (36), can27nrw (49), beyazkabus1986 (39), kamilsrky (55), polatoglu (45), haziran (45), n.sezer (52), menzilim (46), sudemurat (55), zelis06 (40), yildizlar gibi (49), Necat32 (55), Handyman (62), Prof_Huseyin (45), mehmetnl (60), öztürkbey (62), beyazzz (45), mysterious (42), makeafavor (44), sivaslihafiz58 (46), fatihxp (48), alacakaranl&yac.. (43), ahmed1 (46), hünkar (45), barbus (56), vehbi (52), mehmetk1969 (56), halilkaya (37), kaan21 (48), selcuk73 (52), judge (45), datca_1 (62), yedigollerr (45), nhand (49), elbeylim (54), ibraithalat (55), ergün78 (47), abdullah@atak.t.. (954), erhan1986 (39), ilahi86 (39), ahmet güle&cced.. (38), ilyasileri (46), Allahin_KILICI (45), intifada engin (37), cilekess (55), ebu heysem (59), ramazanhan71 (53), gazel (55), þerif_sün.. (40), ahmetyildirim (39), yesilgece_1041 (42), kiyak10 (63), adeel (35), suat21 (36), alper_42 (47), abdülhamidhan (49), abdullah64 (61), Sinoplu Haci (59), ebubekiras (63), okara (52), Bilal Kuyucu (58), incitanesi (40), Levent__ (46), nefsimiziyenmel.. (42), tovbekar (47), behram (51), iipek (65), kurbanerez (54), fatihcanpolat (38), sukýj (50), ofluali61 (61), huseyintek (49), beram (45), soundbaster (55), gülpinar (), yusuf_yusuf (54), nurefsan04 (53), duacýsey.. (39), ronin (53), Mert_ (55), fevzigocmen (53), hat_sanatý (42), hat_ustasý (42), asi_We_mawi (43), nadir27 (50), milligazete_sp (42), nuvee (47), *dostca*39 (61), cihangiralp (59), karasulu (48), bawer (44), erhangircek (37), QuikSilver_ (45), karaoglan28 (56), BÜLBÜL SULTAN (33), seldayunus (41), dogan68 (47), songun (45), enes79 (59), hhoca (56), siryasar (46), Maksimilyano (54), cetin_ceviz (52), mustafa12 (42), ahmedim_01 (43), arap2000 (37), muhammet67 (38), jirvan (52), panfetra (47), selda84 (41), sakatli (58), -AHSEN- (37), murat_27 (52), kural (60), harranli (61), ASIKOLUR (80), mehmetcete (45), reaya (44), ramazan_ceylan (56), volkancanpirami.. (52), Ustad (48), _EFE__ (40), fatih mehmet (49), timurcan (55), zeynepA (55), mustafasilan (46), Buhara_63 (55), semih_can (49), filize42 (55), meczup (48), Can Muhammed (51), efe14 (), birdevadam (47), Mustikoc (45), kartal-5 (55), kostako (52), mecicek (57), siradanbilgiler (42), hadiya_2002 (43), XxXbAhArXxX (61), kul@usa (43), askin_gercegi (43), uysalahmet (61), Selawi (63), tng-ist (43), beþikta&t.. (48), emin007 (42), murtii (50), cankiran (55), ebuziddin (50), Montrealli (57), msdemir (125), malik ejder (46), seyyah44 (40), yakupsenelll (46), leventx (53), ragip8 (44), gserkan (33), halime61 (64), Ercan_20 (45), sofihamit (44), yorgun61 (45), LaTufsidu (45), guliruhsar (45), yildiz58 (67), muhiddin (59), osmanturk (50), tugrap (69), blackeye (53), hizbullah_kacar (40), k.zumrut_tepesi (44), selimacer (43), kalbinnuru (44), By_Baran (54), mustafa_kar (43), Bahoz (60), haso45 (56), elberk (48), istkonya (47), eybeyazela (39), goynuklu (39), u b e y d e (65), osman.bora (44), ebazerelgifari (57), deliyusuf (46), cargo (50), Islam isik (38), ibrahim_Turani (68), wheit (47), Can-Dostum (57), umit0012 (46), SeyyidAli (47), ozan_wien (42), gulreyhan (37), seyid ammar (43), orhankazan (45), selimo (52), sedatbaba (45), Usame (51), yemen18 (68), okiraz (46), soproudhewastod.. (40), eyup (52), bozdin (44), Musti7 (51), BeRKCaaN (45), baki37 (56), asanoglu (55), ikrime (53) |
|
|
|
|
|