| 
Üye Girişi
 | 
  Üye Ol
 |  RavdaTe@m |  Site Kuralları |  Yardım |  Hakkımızda
0
Start Giriş Üye Ol üyeler ((( RAVDATe@m))) Arama
Toplam Kategori: 69 *** Toplam Konu: 30100 *** Toplam Mesaj: 148193
Forum Anasayfa » DİĞER KONULAR » Helal haram listesi   Cevap ekle

önceki konu   sonraki konu
Bu konuda 2 mesaj mevcut
Ekleyen
Mesaj
aybalam su an offline aybalam  
Helal haram listesi Alıntı yaparak cevapla

137 Mesaj -

Kayıt Tarihi: 05.10.2003
En Son On: 07.03.2006 - 14:49
Cinsiyeti: ----- 
İslami açıdan Yiyecek Katkı Maddeleri ve Organik Maddeler


Son değişiklik 22. 1. 2000, Sürüm 1.1

(Almancadan çeviri)


Keywords: Helal, Haram, Katkı Maddeleri, Islam


--------------------------------------------------------------------------------

Giriş
Bu sayıfa endüstrıyel olarak üretilen yiyecek maddeleri ve diğer mahsurlu maddeleri aydınlatmak maksadı ile hazırlanmıştır. Yakın zamanımıza kadar, müslümanlar hangi yiyeceğin helal veya haram olduğuna kolayca karar verebiliyordu. Kuran bize kolay anlaşılır kurallar bildirmiştir. Yakın zamanımızda gelişen yiyecek endüstrisi, gittikçe yaygınlaşmakta ve klasik yiyecekleri eski yöntemler yerine yeni tekniklerle üretmektedir (örneğin ekmek). Bunun yanında, niteliği bilinmeyen birçok yeni yiyecek çeşidi ortaya çıkmıştır (Coca Cole, Ciklet vs.). Bu durum müslüman tüketiciyi kolayca çözemediği iki soru ile karşı karşıya brakmıştır:

Yiyecek helal mi?
Yiyecek sağlığa zaralı mı?

Ikinci soruya yanıt verebilecek birçok "web sahifesi" bulunduğundan, bu sahife sadece islami açıdan "bu yiyeceğin içinde ne var?" sorusuna cevap bulmaya çalışacaktır. Katkı maddelerinin helal/haram olarak sınıflandırlılması sadece alimler tarafından sonuçlandırılabileceğinden ve bu sahifeyi belli bir mezheb fıkhına bağlamak istemediğimden, maddeleri bir sınıflandırmaya tutmayacağım. Fetva konusunda, lütfen güvendiğiniz bir alime başvurunuz.

Bu sahife nisbeten yeni olduğundan ve tercüme edildiğinden bazı hatalar içerebilir. Bu konuda bilginiz varsa ve katkıda bulunabilecekseniz veya hata bulduysanız, lütfen sahife sonundaki adresime bir ileti gönderiniz.

Kaynakça malesef genellikle Türkçe değildir. Bazı web-adresleri zamanla değişmiş veya geri çekilmiş olabilir.

Sahife özellikle Avusturya, Almanya ve Isviçredeki Türkler'i düsünerek tercüme edilmiştir. Ancak Türkiye'de de son zamanlarda pek çok bati ürünü ithal edildiğinden, bu ülkede Müslümanlarin da işine yarayabilir.

Sahife aşağıdaki bölümlere ayrılmıştır:

Katkı maddeleri (E-numaraları)
E-numarası olmayan maddeler
Bazı yiyecekler için ayrıntılı açıklama
Ilaçlar
Diş macunu
Sabun, şampuan, kosmetik maddeler
Bu bilgiler tamam mı?
Son Söz
Kaynakça


--------------------------------------------------------------------------------

Katkımaddeleri (E-Numaraları)
Katkı maddeleri, hazır yiyeceklere katılan ilave (yardımcı) maddelerdir [GuE].


Katkı maddeleri, yardımcı maddeler olarak kullanılır. Bu maddeleri tüketiciye belli standartlar dahilinde tanıtmak maksadıyla her madde için bir numara belirlenmiştir. Avrupada Topluluğunda bu numaralar 'E' harfi, 3 veya 4 basamaklı bir sayı ve gerektiğinde ilave bir küçük harf ile oluşturulur. Katkı maddelerinin belirtilme sırası, katkı miktarları (ağırlık) ile orantılıdır. Yıyecek endüstrisi kullandığı katkı maddelerini ambalaj üzerinde belirtmek zorundadır. Ancak, endüstri (muhtemelen yasama organları üzerindeki tesiri sayesinde) bazı istisnalar elde etmiştir. Zira bildirim zorunluluğu 10cm2 den küçük ambalajlar için geçerli değildir. Meyve, sebze, peynir, tereyağ, kaymak gibi taze yiyeceklerde bildirme zorunluluğu yoktur [AK]. Aromalar sadece tabii veya suni şeklinde kimyevi içeriğini ortaya koymadan sınıflandırılabilmektedir. Tabii aromalar fiziksel, enzim veya mikrobik metodlarla elde edilmektedir [AK]. Çiklet, şeker gibi hemen hemen tamamen katkı maddelerinden oluşan bazı yiyeceklerde -akla tamamen ters olarak- katkı maddelerini belirtme zorunluluğu yoktur. Ambalajlanmayan yiyeceklerde (mesela ekmek) nelerin kullanıldığı ise tamamen karanlıkta kalmaktadır. Bir diğer problem -ABD de böyle değil-, katkı maddelerini belirtme zorunluluğunun sadece üreticinin kendi kattığı maddelere mahsus olmasıdır. Mesela bir fırın, değirmenin una kattığı maddeleri belirtmek zorunda değildir. İslami açıdan mahsurlu başka bir konu da üretim metodlarının açık olmamasıdır. Zira yiyecekte sonuçta üretim sırasında kullanılan bir madde bir eşik değerin altında kalıyorsa belirtilmemektedir. Gelecekte gen teknolojisi yepyeni sorular oluşturmaktadır (örneğin domuz genleri) [Reg].


Aşağıdaki tabelalarda bu güne kadar tesbit edebildiğim, hayvani kaynaklı olabilen katkı maddelerini kapsamaktadır. Maddelerin birçoğu değişik yöntemlerle elde edilebildiğinden, kaynaklarını kesinlikle belirlemek mümkün değildir:


Çok mahsurlu maddeler (domuz olma ihtimali yüksek).


Numara Adı (almanca) Kaynağı Kullanıldığı yerler (örnekler)
E153 Kohlenschwarz [GuE], [VUK], [Hot] Organik maddelerin kömürleştirilmesinden Peynir kabuğu
E422 Glycerin [GuE], [Hal], [Kos], [VUK] Gliserin (yağdan elde edilir) Pasta, unlu yiyecekler, vs.
E471 Mono- und Diglyceride von Speisefettsaeuren [GuE], [Hal], [VUK], [Kos] Her türlü yağdan muhtelif (emülgator)
E472a-f Mono- und Diglyceride von Speisefettsğuren verestert mit verschiedenen Saeuren [GuE], [Hal], [VUK], [Kos] Her türlü yağdan muhtelif (emülgator)
E473 Zuckerester [VUK] şeker ve yağ asitlerinden Alkolsüz aperetif, dondurma, tatlı, hazır çorba, kahve beyazlaştırıcı (otomatlarda süt yerine)
E474 Zuckerester und Glycerin mit Fettsäure und Zucker verestert [VUK], [Hal], [Kos] Gliserin ve yağ asitlerinden Alkolsüz aperetif, dondurma, tatlı, hazır çorba, kahve beyazlaştırıcı (otomatlarda süt yerine)ö muhallebi, pasta vb.
E475 Polyglycerinester [VUK], [Kos] Gliserin Muhallebi, pasta vs.
E913 Wollfett [GuE] Kuzu yünü Pasta kaplamak için, şekerler
E920 L-Cystein, L-Cysteinhydrochlorid [VUK], [Kos] İnsan, domuz ya da at kılından yapılır Unlu maddeler ("semmel" gibi)
E921 Cystein/Cystin [Lis]] İnsan veya domuz kılından Un, ekmek, ilaç
E1100 Amylase [Hot] Bakteri, küf mantarı, domuz midesi Meşrubat, ekmek, unlu maddeler


Hayvandan elde edilebilen maddeler:

Numara Adı (almanca) Kaynağı Kullanıldığı yerler (örnekler)
E160a Beta-Apo-8 Carotinal [VUK], [Hot] Bitkisel, sentetik veya hayvani (nadiren) Bisküvi, margarin vs.
E160f Beta-Apo-8 Carotinsäureethylester [VUK], [Hot] Bitkisel, sentetik veya hayvani (nadiren) Bisküvi, margarin vs.
E210 Benzoiksäure [GuE] Bitkisel veya hayvani (nadiren) Sebze ve meyve konserveleri, mayonez
E252 Kaliumnitrat [VUK], [GuE] Bitkisel, sentetik veya hayvani (nadiren) Peynir, et, balık
E325 Natrium lactat [VUK], [GuE] - Peynir, Bisküvi vs.
E326 Kalium lactat [VUK], [GuE] - Hazır yemekler, pasta vs.
E327 Calcium lactat [VUK], [Kos], [GuE] - Hazır yemekler, pasta vs.
E430 ? [VUK] - -
E431 Poly-ethilen(40)stearat [VUK] - -
E432 polyoxyethyl-sorbitan-monolaureat(20) [VUK] - -
E433 polyoxyethyl-sorbitan-monooleat(80) [VUK] - -
E434 polyoxyethyl-sorbitan-monopalmitat(40) [VUK] - -
E435 polyoxyethyl-sorbitan-monostearat(60) [VUK] - -
E436 polyoxyethyl-sorbitan-tristearat(65) [VUK] - -
E470a
-b
Mg- Salze der Fettsäuren(-b) [VUK] - Kek, patates çipi
E476 Polyglicerin, Polyricinoleat [VUK] - "Aufstrich", soslar
E477 Propylenglycolester von Speisefettsäuren [VUK] - -
E478 ? [VUK] - -
E479b Thermooxidiertes Sojaöl mit Mono- und Diglyceriden [VUK] - Kıyartma yağlarında
E481 Natriumstearoyllaclyl-2-lactat [VUK] - -
E482 Calciumstearoyllaclyl-2-lactat [VUK] - -
E483 Searoyltartrat [VUK] - -
E491 Sorbitan-monostearat [VUK] - -
E492 Sorbitan-tristearat [VUK] - -
E493 Sorbitan-monolaureat [VUK] -
E494 Sorbitan-monooleat [VUK] - -
E495 Sorbitan-monopalmitat [VUK] - -
E570 Stearinsäure [VUK] Yağdan çiklet, muhtelif yiyecekler
E572 Salz der Stearinsäure [VUK], [Kos] Yağdan mutelif
E585 Eisen (II)-lactat [VUK] - Siyah zeytin
E620 Glutaiminsğure Aminoasit Tat verici olarak muhtelif hazır yiyeceklerde
E631 Natriuminosinat [VUK] - Tat verici
E634 Kaliuminostinat - -
E635 Dinatrium-5-ribonucleotid [VUK] - -
E640 Glycin und Natriumsalze [VUK] - -
E907 Mikrokristalline Wachse [Hot] Endüstriyel yağ artıklarından Suni balmumu kaplamaları


Kabuklu deniyz hayvanı, bit, bakteri gibi kaynaklardan elde edilebilen maddeler:

Numara Adı (Almanca) Kaynağı Kullanıldığı yerler (örnekler)
E120 Echtes Karmin (Cochenille) [Kos], [GuE], [Hot] Kırmızı bit İçki, Pasta, yoğurt
E161a Xanthophylle/Flavoxanthin [VUK] Sentetik, bitkisel veya küçük yengeçlerden Bisküvi
E234 Nisin [Hot] Bakterilerden Konserve, margarin, çocuk maması.
E270 Milchsäure [VUK], [GuE], [Hot] Bakterilerden Turşu, konserve, meşrubat, margarin, çocuk maması, salata sosu, yumuşak margarin.
E415 Xanthan [Hot] Şeker ve bakteri fermentasyonundan Konserve, margarin, çocuk mayası, meşrubat, bisküi, salata sosu, yumuşak margarin
E904 Schelllack [GuE] Bir bit türünden Portakal gibi meyveleri kaplamak için
E1102 Glucoseoxidase [Hot] Küf mantarı Meşrubat, soslar




--------------------------------------------------------------------------------

Sınıflandırılmamış maddeler
Aşağıdaki maddeler hayvan menşei olabilir:

İsim Kaynağı Kullanım alanı
Albumin [Kos], [Lis] - -
Ambergris [Kos] Balina -
Backmittel [Leb] (Kabartma tozu) Nişasta, Enzim Ekmek ve unlu maddeler
Backtriebmittel [Leb] (Kabartma maddesi) Backpulver, Kül Unlu maddeler
Catalase [Kos] Sığır karaciğeri -
Civet [Kos] Kedi Meşrubat, dondurma, unlu maddeler, çiklet
Colin Bitartrate [Kos] Hayvani doku Vitamin-B (komplex)
Collagen [Hal], [Lis] - -
Enzyme [Hal] (enzimler) - -
Glycerol [Hal], [Kos] - -
Glycogen [Hal] - -
Hormone [Hal] - -
Hydrolized animal protein [Hal], [Lis] - -
Kalziumstearat [Kos] - -
Kalziumstearollactylat [Kos] - -
Käseferment (Rennet) [Kos](Peynir mayası) Dana midesi Peynir
Kolestrol [Hal] - -
Lysin-L und -DL [Kos] Kan, casein -
Mehlbehandlungsmittel [Leb] (Und katkı maddesi) Ascorbikasit ve Aminoasit Unlu maddeler
Mittel zur erhaltung der Rieselfähigkeit [Leb] (Yapışmayı önleyici madde) Gelbe Blutaugen, tuz ve sodyumkarbonat Kum halindeki yiyecekler
Oleic-Säure[Kos] Yağlardan -
Oxysterin[Kos] Gliserid, Stearikasit -
Pepsin [Hal] Domuz midesinden ya da sentetik olabilir (genellikle) Peynir mayası
Phospholipide [Hal], [Kos] Domuz midesinden olabilir Peynir mayası
Schaumverhüter [Leb] Yağlardan Patates çipi, reçel
Sodium Propionate [Kos] Peynirden/TD> -
Stabilisatoren [Leb] Jöle ve pekleştirici maddelerden Muhallebi, yoğurt vb.


Bunun dışında [Lis] kaynağında, daha kapsamlı bir liste bulabilirsiniz.


--------------------------------------------------------------------------------

Bazı yiyecekler için ayrıntılı açıklama

Dondurma
Hemen hemen her dondurma temel maddesinde emülgatörler ihtiva eder. Bunlar genellikle mahsurlu E471/472 sınıfındandır. Meyve, çikolata vb. ilaveler ise birçok defa içki ve başka mahsurlu katkı maddeleri ihtiva etmektedir. Satılamayan dondurmalar genellikle yeni imal edilenlere katılmaktadır. Özellikle çikolatalı dondurma, başka nevi eski dondurmaları iyi maskelemektedir![Ice]


Meşrubatlar
Muhakkak E-Listesini gözden geçiriniz [Sof]].


Çiklet
Varsa, mutlaka E-numaralarını kontrol ediniz.


Meyve, sebze
Portakal, elma ve uzak ülkelerden gelden meyveler genellikle koruyucu maddelerle kaplanmaktadır. Soyarak yeyiniz.


Küp şeker
Bazı iddialara göre, hayvan kemiği-unu ihtiva etmektedir! Araştırınız.


İlaçlar
Birçok ilaç kapsülü hayvani maddelerden yapılmaktadır [Bra]. Özellikle antibiyotik haplar jelatinden yapılmış kapsüller içine konmaktadır. Jelatin her türlü kemik iliğinden (fakat özellikle domuz iliğinden) elde edilmektedir. Bir kapsülün hayvani olup olmadığını tesbit etmek için, midede mi yoksa barsakta mı eriyen bir ilaç olduğunu araştırınız. Barsakta eriyen ilaçlar, mideden açılmadan geçtiği için, dayanıklı kapsüllere konmaktadır. Bunlar genellikle sentetik maddelerden yapılmaktadır edilmaktedir.

Jelatinden yapılmış bir ilaç kapsülünden çıkarılıp içilebilir mi? İlacın kapsülünden çıkarılıp içilip içilemiyeceği ilacın neviine bağlıdır. Bu konuda güvenilir bir doktorunuza danışınız. Mümkünse draje halinde bulunan benzer bir ilacı kullanınız.

Bunun dışında aşağıdaki mahsurlu maddeleri tesbit edebildim: Adrenalin Domuz ve diğer hayvanlar [Ani]
Amylase Domuz pankreası [Ani]
Duodenum Sığır veya domuz sindirim sisteminden [Ani] Bazı vitaminlerde bulunur [Ani]
Jelatin Hayvani [Ani]
Hayvani yağ Her çeşit hayvandan [Ani]



Diş macunu
Diş macunlarında sık sık domuz yağından elde edilen maddeler kullanılmaktadır. Bazı yahudi dernekleri, amerikada koşer diş macunlarının listesini ilan etmişlerdir. Haliyle bu listeler avrupadaki mallar için kapsamamaktadır.

Korunmak için mümkün mertebe bitkisel kaynaklı diş macunu kullanınız . Diş macunu kullanımını azaltmak için daha sık misvak kullanılabilir.

Mahsurlu maddeler:

Domuz kılı (Tabii kıldan yapılan fırçalar) [Ani]

Jelatin[Ani]


Lard (Domuzyağı) [GR]

Lauryl ve Sorbit [Lis]


--------------------------------------------------------------------------------

Sabun/şampuan/Kosmetik maddeler
Günümüzdeki ürünlerin pek çoğu (hayvani) protein ihtiva etmektedir. Bu proteinler, mezbaha artıklarından, kandan veya leş (ev)hayvanlardan üretilmektedir.


Aşağıdaki maddeler mahsurludur:


Amino asit domuz ve dieğer hayvanlar [Ani]
Amylase Domuz pankreası [Ani]
Hayvani yağ Her çeşit hayvandan [Ani]
Arachidonic asit Yağlı hayvanların ciğer, beyin, beze ve yağından [Ani]
Aspartik asit Hayvani, bitkisel veya sentetik olabilir [Ani]
Benzoik Asit Bitkisel veya hayvani [Ani]
ß-Carotin Bitkisel veya hayvani olabilir [Ani] (boya olarak kullanılır) [Ani]
Betaine. Yağdan edle edilir, hayvani olabilir [Ani] Sabun, şampuan, kosmetik maddeler [Ani]
Bone black(kemik karası) Hayvan kemiğinden [Ani] (Sürmede) [Ani]
Carmin Bir nevi bitten [Ani] (ruj) [Ani]
Cholesterin Hayvani kaynaklı [Ani] (krem, şampuan vs) [Ani]
Cysteine, L-Form. Cystine İnsan yada domuz kılından elde edilen bir amino asit [Ani] (şampuan ve kremler) [Ani]
Domuz kılı (Tabii kıldan yapılan fırçalar) [Ani]
Gliserin Genellikle hayvan kaynaklı [Ani] Sabun, şampuan vs. [Ani]
Hide glue Kaba bir Jelatin [Ani]
Hydrolized animal protein Hayvan proteini [Ani] Sabun, şamouan vs. [Ani]
Jelatın Hayvani [Ani]
Keratin Tırnak, kıl [Ani] şampuan, losyon vs [Ani]
Lard Domuz yağı [Ani] her türlü kosmetik [Ani]
Lipoids/Lipids Hayvani olabilir [Ani]
Metionine Proteinden elde edilir Kremlerde [Ani]
Mono. ve Diglycerides Genellikle hayvan kaynaklı [Ani]
Mzrıstıc asit Hayvani olabilir. Yağdan elde edilir [Ani] şampuan, krem [Ani]
Nucleıc asit Her nevi hücrelerden [Ani] şampuan, Vitamin [Ani]
Oleıc acid Oleth-2, -3, -20, etc. Oleyl Alcohol. Oleamine. Oleyl -
Palmitic acid Bitkisel veya hayvan kaynaklı [Ani] Sabun, krem, traş losysonu [Ani]
Panthenol Bitkisel veya hayvan kaynaklı [Ani] Sabun, Vitamin [Ani]
Placenta Hayvani [Ani] Krem, şampuan [Ani]
Polypeptides Hayvani [Ani]
Polysorbates Yağlı asitlerden [Ani] Kosmetik maddeler [Ani]
Progesterone Hayvani veya sentetik kremler [Ani]


[Lis] kaynağında, daha kapsamlı bir liste bulabilirsiniz.


--------------------------------------------------------------------------------

Diğer Kullanım alanları
Pul yapışkanı hayvani maddeler ihtiva edebilir. Ihtiyaten pul arkalarını yalamayınız.


--------------------------------------------------------------------------------

Bu bilgiler tamam mı?
Hayır!. Bu bilgiler kaynakcada gösterilen yerlerden alınmıştır. Bu sahife sadece bir başlangıç olup, yeni araştırmalara İnşaallah fırsat verecektir. Katkı maddelerinin neden yapıldığını öğrenmek hiç de kolay olmamaktadır. En büyük problem, bir çok madde için değişik üretim yollarının var olmasıdır.



--------------------------------------------------------------------------------

Son Söz
Bu web-sahifesi ile alış verışlerinizde size yardımcı olabileceğimi umarım. Buna rağmen her yıyeceğin bilmecesini çözmek mümkün olmayacaktır. En emin yöntem:

Mümkün mertebe işlenmemiş yiyecek almaktır.

Arzu ederseniz kendiniz bir deney yapabilirsiniz. Evde yoğurda meyve karıştırıp birkaç saat bekletin. şimdi katkı maddelerinin neden hazır yiyecekler için gerekli olduğunu siz de anlayacaksınız.

Bir gün, aramızdan bir gıda laboratuarı kurabilecek kimselerin çıkmasını umuyorum. Piyasada satılan markaları tek tek kontrol ederek bir liste halinde bizlere alış verişlerimizde bir yol gösterici hazırlanabilir ( fakat bu işin çok hassas ve zor olduğunu ben de kabul ediyorum).



--------------------------------------------------------------------------------

Kaynakça
Bazı adresler geri çekilmiş olabilir.

[AK] Was steht drauf? Arbeiter Kammer Österreich, 1995
[Ani] ANIMAL INGREDIENTS A TO Z, The E.G. Smith Collective
[Bra] Do capsules and tablets contain animal products?
[GR] Gida Raporu. Hüseyin Kami Büyüközer. Nizam Yayinevi, 1992.
[GuE] GU Kompaß E-Nummern, Elmadfa, Muskat/Fritzsche, Grãfe und Unzer.
[Hal] A Guide to Halal Food Selection, Halal Foundation
[Hot] AK-Hotline (Österreich): Wie gesund sind unsere Lebensmittel?
[Ice] The Kashrus of Ice Cream, Rabbi David Senter
[Kos] Ingredients and their Uses, Rabbi Edlitz
[Lis] List of Substances Derived From Animals (rec.food.veg)
(Enthält eine sehr umfangreiche Liste tierischer Stoffe)
[Leb] Lebensmittelzutatenliste - Was bedeeuten E-Nummern?, Verbraucherzentrale Hamburg 1993
[Reg] The Food Industry, Kosher Foods, and Modern Technology, J Regenstein, C. Regenstein.
[Sof] Soft Drinks and Gelatine. The Vegetarian, Spring/Summer 1994
[VUK] Vegetarian Society UK. E Numbers, Web page 1996 (Transcript from The Vegetarian Autumn 1994)
[Wash] Waschmittel, Jörg Haidrich



--------------------------------------------------------------------------------



Tahir Saban - Avusturya, 1998
E-mail tahir.saban@mycity.at
Bu sahifeye katkıda bulunabilecekseniz veya düzeltme yapacaksanız lütfen bir e-mail yollayınız!

Ana sahife





Bu sahife Microsoft Notepad ile yapılmıştır.

Ana sahife





Bu sahife Microsoft Notepad ile yapılmıştır.
Ekleme Tarihi: 01.01.2004 - 12:11
Bu mesajı bildir   aybalam üyenin diğer mesajları aybalam`in Profili aybalam Özel Mesaj Gönder zum Anfang der Seite
Forum Düzeni - imzaları göster
önceki konu   sonraki konu

Mesajlar Ekleyen Tarih
 Helal haram listesi
aybalam 01.01.2004 - 12:11
Themenicon  ...
fican 01.01.2004 - 23:24

  Cevap ekle Kategori Seç:  
Sitemizde şu an Yok üye ve 1837 Misafir mevcut. En son üyemiz: Didem_


[ Admin   Moderator   Vip   Üye ]
Hayırlı ömürler dileriz.    Bu üyelerimizin doğum günlerini tebrik eder, sıhhat ve afiyet dolu bir ömür dileriz:
burcunur (42), jihad soldat (43), alpakman (34), kerbela_34 (41), SpedeR (47), eminilhan (47), Glkc (36), mujdatciftci (35), aklima gelmedi (34), meraladem (39), heval yunus (34), muhammet ali (38), sosyolog983 (41), agus (44), müslüman cocuk (37), nakirev (42), enime (42), furkan_^^ (49), guller (44), sahdamar (41), metin uzun (42), abdulsamet (55), negative (39), homurhomur (51), snibsirm (44), husamaygor (37), estor (63), caykarali61 (43), aLi_osman (36), Avci_55 (37)
24 Saatin Aktif Konuları
0
 | 

Copyright © ((( RAVDA.net )))  *  İrtibat   *   RAVDA Reklam Servisi   *   Tüm hakları saklıdır, izinsiz alıntı yapılamaz.
 Sitemizde yayınlanan imzalı yazıların içeriğinden yazarları, forum ve yorumlardan ekleyen şahıslar sorumlu olup, kesinlikle sitemiz sorumlu değildir.
© by ((( RAVDA.net )))

Sayfa 1.43574 saniyede açıldı