KALBİN HAZİNELERİ 74. Sayı
Şubat 2007


Kalbin halleri


Yahya b. Muaz (rahmetullahi aleyi) kalbi şöyle anlatır: “Kalp içli bir et parçasıdır. İçi yaratılış cevheri ile doludur. Çevresi teklik bahçesi ile kuşatılmıştır. Altı nurani bir meydandır. Allah-u Zülcelal ona her an ve her dem, rahmet ve şefkatle nazar eder. Bu halinde o kalp, Allah ve onun zikrinden alıkoyan şeyler arasında döner durur. Bir yandan Allah-u Zülcelal’in şefkat ve merhamet bakışı, bir yandan da onu ayırmak isteyen masiva.

Asıl saadet, Hakk’ın emirlerini yerine getirmek ve onunla olan ahde vefa göstermektedir. Bu manada gelen şu ayet-i kerime bizi müjdeliyor: “Kim Allah kadar ahdini yerine getirebilir? Onları müjdeleyiniz.” (9/111)

Hak Saltanatı
Bir büyük zata şöyle sormuşlar:
- Bir kalp bozulduktan sonra, o eski haline nasıl getirilebilir? Şu cevabı vermiş:
- Hakkın saltanatını oraya kurmakla. Bunun nasıl olabileceği sorulduğunda ise şöyle demiş:
- Hakkın zatından gayrı ne varsa oradan çıkıp gidinceye kadar. Sonra, Hak Saltanatı kurulur.

Kalbin işleri
Kalp işleri on derecede toplanır. Şöyle ki:

1. Kalbe gelen hatıralar,
2. İlham yollu, nefse isnat edilen sözler,
3. Himmet, gayret,
4. Fikir, düşünce,
5. İrade, dilek, arzu,
6. Rıza, hoşnutluk,
7. İhtiyar, seçme arzusu,
8. Niyet,
9. Azimet; zor işlere dayanmak,
10. Kasd; bir şeyi hedef tayin edip ona doğru yürümek.

Anlatılan bu haller, kalbe yerleşince, duygulara tesir etmeye başlar. Kalpte ne varsa, zahirdeki duygulara sirayet eder. İşte o zaman, kulun içi dışı bir olur.

Kalbin dereceleri
•Bir kimse, Allah için olur, kalbine gelen herhangi bir duyguyu Allah için harcarsa, kalp hallerinin ilk derecesine varmış sayılır. Ki bu, Hakka yakınlık isteyenlerin yoludur.

•Yine bir kimse, kalbe gelen bir isteği, Hak yoluna vermek isterse, Hakka yönelmişlerden olur.
•Bir kimse düşünce anında, Allah düşüncesini bırakmazsa, seçme kullardan sayılır.
•Bir kimse, arzu zamanı yalnız Allah’ı isterse, Hak yolculuğunu ve Hakkı istiyor demektir.
•Bir kimse, herhangi bir şey seçileceği zaman, Allah için olanı alırsa, müttakiler içine girer.
•Bir kimse, kalple olan niyetini, Allah için tutarsa, zahidler arasına girir.
•Bir kimse, Allah için düşüncesini harcarsa, Hakka bağlanmış olanlardan sayılır.
•Bir kimse, kastını Allah için kılarsa, müçtehidler arasına katılır.
•Bir kimse, kalbine sahip olarak, dış ameliyle, meşgul olursa, tevhid ehli arasında seçilmiş sayılır. Buna ‘abid’ tabir edilir. Ama, bilinen abidler gibi değildir. Onlardan çok üstündür.

•Bir kimse, kalbini şahsi arzuların kirinden temiz tutarsa, gaflet kirlerinden de pak ederse, şaşkınlık kederlerinden beri kılarsa, ereceğine ermiş sayılır.

“Kalb-i selim”
Bekir b. Abdullah, “O, bize yönelen kalple geldi.” (50/33) ayetini tefsir ederken şöyle diyor;
O kimsenin kalbi Allah’a bağlı olur, bedeni ile gezer.

Biri Ebu Abdullah’a: “… kalb-i selim …” (26/89) ayet-i kerimesini sordu. Şu cevabı aldı: “Dünya bağlarından soyunmak, kalbi, Mevla’nın sevgisi ile dolu kılmak, güçlükten ve belalardan şikayet etmemek, takva ve haya perdelerini açmamak…”

Bazı büyükler şöyle derler: “Bir kimsenin gönlünde, derin ve ilahi bir sır olmayınca, o kimse kötüdür. İsterse adı, iyi kimseler arasında geçsin. Bir kimse, bütün varlığı, O’nun kudreti ile yürür ve O’nun bakışı ile gider görmezse, kalp işlerine eremez.”

Ebu’d Derda (ra) şöyle anlatıyor: “Allah-u Zülcelal’in bir takım kulları vardır ki, onların kalbi Hak aşkı ile uçar. Onların bu uçuşuna, şimşeklerin hızı, bir misal dahi olamaz.”

Resulullah (sav) Efendimiz şöyle buyurmuştur: “Ebu Bekir sizi, kıldığı namaz ve tuttuğu oruçla geçmedi. Onun kalbine şu mana yerleşmiştir. Allah azı, az olduğu için reddetmez. Çoğu da, çok olduğu için kabul buyurmaz. O, ancak takva sahiplerinin yaptığını kabul buyurur.”

Bazı büyükler şöyle anlatırlar: “Kalbini her hangi bir makama bağlayanlar, doğruluktan yana nasipsizdirler. Asıl doğru, kalbini makamların sahibine verendir. Bu hal mücerret (saf; katıksız) olacak. Allah-u Zülcelal ile ikinci bir varlık bilinmeyecek.”

Bazı büyükler de şöyle anlatmışlardır: “İşler kalbe yönelirse, beden de rahata kavuşur.”

Büyük zatlar, işlerini çok ciddi olarak ele alırlar. Bu mana icabı olarak, onlardan bir kısım zatlar da şöyle anlatmışlardır: “Kalbi tam olarak çalışanın içinde ayıklık vardır. Ayık bir kalbin sahibine unutkanlık gelmez.”

Kalp halini bilenin ve ona göre hareket edenin kalbi sağlam olur. Onda yara bere izi bulunmaz. Görüşleri yerinde olur. Onda sakatlık kalmaz.