| 
Üye Girişi
 | 
  Üye Ol
 |  RavdaTe@m |  Site Kuralları |  Yardım |  Hakkımızda
0
Start Giriş Üye Ol üyeler ((( RAVDATe@m))) Arama
Toplam Kategori: 69 *** Toplam Konu: 30100 *** Toplam Mesaj: 148193
Forum Anasayfa » A I L E / E Ğ İ T İ M / S A Ğ L I K » MUTFAK & EV İŞLERİ » H U R M A S A Ğ L I Ğ I

önceki konu   sonraki konu
Bu konuda 1 mesaj mevcut
Sayfa (1): (1)
Ekleyen
Mesaj
Muhtazaf su an offline Muhtazaf  
H U R M A S A Ğ L I Ğ I

Moderator
4254 Mesaj -

Kayıt Tarihi: 04.06.2007
En Son On: 30.07.2020 - 23:50
Cinsiyeti: Erkek 
H U R M A S A Ğ L I Ğ I
Yüksek besin değeri
Olgunlaşmasına bağlı olarak hurmalar meyve ya da temel besin gıdaları arasında sayılabilir. Özellikle diğer besinler olmadığında. Yakın yıllarda, yüksek besin değerleri nedeniyle hurmalara farklı yemeklerde besin eklentisi olarak ilgi arttı. Benzer ilgi sağlık yiyecekleri ve kurumsal yemeklerde görülüyor.
Maktum
Büyük, kızıl-kahverengi, ince kabuklu, yumuşak, unlu, orta-tatlılıkta bu hurma türü neme dirençlidir. Yetişme yeri Irak?tır.

Kahverengi Şekerli Hurmalı Kareler

İçindekiler
½ kg çekirdekli çıkarılmış bütün hurma
2/3 kase kahverengi şeker
2/3 kase portakal suyu
3 çay kaşığı vanilya tozu

Dışı
1 ½ kase un
1 ½ kase eski tarz yulaf
1 kase kahverengi şeker
1 çay kaşığı toz tarçın
½ çay kaşığı karbonat
1 tutam tuz
1 kase soğuk tereyağı, küplenmiş
¾ kase kabaca doğranmış ceviz
Vanilyalı dondurma seçime bağlı

Hazırlanışı

Küçük bir tavada, hurmaları, kahverengi şekeri ve portakal suyunu karıştırın. Kaynamaya bırakın. Ateşi kısın, demlenmeye bırakın üstü açık. 3?4 dakika sertleşene ve hurmalar yumuşayana kadar sürekli karıştırın. Ateşten alın, vanilyayı ekleyip karıştırın.

Büyük bir kâsede unu, yulafı, kahverengi şekeri, tarçını, karbonatı ve tuzu karıştırın. Kesen hareketlere gevrek hale gelene kadar yağla karıştırın. Yarısını yağlanmış 30cm 20cm bir pişirme kapına alın. Üzerine dikkatlice hurma karışımını yayın.

Kalan karışıma cevizleri ilave ederek karıştırın. Bu karışımı tepsinin üzerindeki hurmaların üzerine dökün. 180 derecelik fırında üzeri kızarana dek 25?30 dakika pişirin. Soğumaya bırakın. Karelere bölün. Dondurmayla servis edin. Tarif 2 düzineliktir

Hafızaya iyi geliyor

Hurmalar, bağırsakta bir Vitamin A türü olan Retinal?e dönüşen 15,6 mg ?-karoten içerir. Yakın zamanlarda yapılan bir araştırma ?-karoten?in uzun süreli kullanımı hafıza kaybı gibi önleyici faydalar sağlayabileceğini ortaya koymuştur.

Kaynak:

Grodstein F. et al. 'A Randomized Trial of Beta Carotene Supplementation and Cognitive Function in Men: the Physicians.' Health Study II. Arch Intern Med. 2007; 167(20). pp. 2167-8.

Mabroom

Bu hurma türü Suudi Arabistan?da yetişir. Yumuşak kuru meyveler Medine?ye özgüdür.

Hurma Milk Shake

İçindekiler
½ kase çekirdekleri çıkarılmış doğranmış hurma
3 top dondurma ya da donmuş yoğurt (vanilyalı)
½ kase süt

Hazırlanışı

Sütü ve hurmaları bir blender?de çekip püre haline getirin. Dondurmayı ya da donmuş yoğurdu ilave edin ve pürüzsüz olana dek çekin. Uzun bardaklarda servis edin.

Kanser önleyici

Hurmalarda yüksek oranda lif bulunur. (Yüzde 6,5?18). Büyük oranda hurmayla beslenen bedevi Araplarında düşük kanser ve kalp hastalıklarının riski olduğu ortaya çıktı. Araştırmalar yüksek lifli yiyeceklerle beslenmenin kolon, göğüs ve rahim kanseri olasılığını düşürdüğünü gösterdi.


Kaynaklar:

Duke, James A. 'Phoenix dactylifera L.' 1983. Handbook of Energy Crops.
Elleuch, Mohamed et al. 'Date Flesh: Chemical Composition and Characteristics of the Dietary Fibre.' Food Chemistry 111 (2008) pp. 676?682.
Moore, Malcolm A., Cheol Beom Park, and Hiroyuki Tsuda. 'Soluble and Insoluble Fiber Influences on Cancer Development.' Critical Reviews in Oncology: Hematology 27. (1998) pp. 229?242.

Bal Hurması

Bu hurma çeşidi yumuşak, kremalı görünen ve tatlıdır. Özellikle tatlı tarifleri için idealdir. Yetişme yeri İran.

Hurmalı Kuzu Yahni

İçindekiler
1 çorba kaşığı zeytinyağı
1 baş soğan, iyice kıyılmış.
500 g zar şekline kesilmiş kuzu eti, mümkünce but.
300g tatlı patates, küp küp doğranmış.
2 çay kaşığı toz kişniş
2 çay kaşığı tarçın
1 çorba kaşığı domates püresi
50g çekirdekleri çıkarılmış hurma
2 çorba kaşığı kişniş, büyük parçalar halinde.

Hazırlanışı

Yağı tavada kızdırın, içine soğanı ve kuzu etini atın. Hızlıca et hafif pembeleşene kadar kızartın.

Tatlı patatesleri ve baharatları ekleyin, iyice karıştırın. İçine ½ litre kaynayan su, domates püresi ilave edin kaynamaya bırakın.

Ağzını kapatıp 15 dakika patatesler ve kuzu eti yumuşayana kadar kaynatın. Ateşten almadan 10 dakika önce hurmaları ilave etin. Üzerine kişniş serpip kuskusla servis yapın.

Afiyet olsun.


Antioksidan kaynağı

Yüksek besin değerinin yanında hurmaların antioksidan özelliklere sahip olduğu çeşitli araştırmalarda ortaya kondu. Antioksidanlar kanser, damar tıkanıklığı ve yaşlanmanın önlemesinde faydalı olduğu biliniyor. Depolanırken bozulmaya meyilli diğer meyvelerin aksine, hurmaların soğukta muhafazasında antioksidanların yoğunluğu artıyor.

Kaynaklar:
Biglari,F., A. AlKarkhi, and A. Easa. 'Cluster Analysis of Antioxidant Compounds in Dates (Phoenix dactylifera): Effect of Long Term Cold Storage.' Food Chemistry (2008) 06.063
Biglari, F., Abbas F.M. AlKarkhi, and Azhar Mat Easa. 'Antioxidant Activity and Phenolic content of Various Date Palm (Phoenix dactylifera) Fruits From Iran.'
Food Chemistry 107. (2008) pp. 1636?1641.


Halavi

Irak?tan gelen bu hurma çeşidi, orta boylu, ince uzun, yumuşak ve aşırı tatlıdır. Halavi hurmaları tatlı ve açık kehribar renginde olup her birinde uzun ince tek bir çekirdek bulunur.


Hurmalı Çörek

İçindekiler
½ kase tereyağı ya da margarin (yumuşatılmış)
100g krem peynir (yumuşak)
1 kase un
1/8 çay kaşığı tuz.
1 kase hurma (doğranmış)
¼ kase şeker.
¼ kase su.
½ kase ceviz (doğranmış)
1 çay kaşığı portakal kabuğu (rendelenmiş)
½ kase pudra şekeri

Hazırlanışı

Yağ ve peyniri orta hızlı bir mikserde yumuşayana kadar çırpın. Daha sonra unu, tuzu ekleyip iyice karışana kadar çırpın.

Hamuru bir top haline getirin: mumlu kağıt/yağlı kağıtla kaplayın ve bir saat kadar dondurun.

Hurmaları, şeker, ¼ kase suyla bir tavada orta ateşte 3?5 dakika katılaşana kadar pişirin. Ateşten alın, içine cevizleri ve portakal kabuğu rendelerini ilave edin karıştırın. Soğumaya bırakın.

Hamuru ikiye ayırın. Yarısını hafif unlu bir yüzeye koyun ve 1?2 santim kalınlığa kadar açın. Hamuru 5 santimlik yuvarlak bıçakla kesin ve hafif yağlanmış fırın tepsisine koyun. Üzerine ½ kaşık hurma karışımı koyun. Tüm bu işlemi hamurun diğer yarısı için tekrarlayın.

Hamuru karışımın üzerine doğru katlayın ve çatalın dişleriyle iyice sıkılaştırın.

190 Derecede 15 dakika ya da hafifçe kızarana kadar pişirin. Üzerine pudra şekeri serpin. Bu tariften yaklaşık 3 düzine çörek çıkar.


Çevre Dostu

Ormanların azalması ve nüfusun artması, odun yerine kullanılabilecek bitki lifleri gibi alternatiflere yöneltiyor. 2008?de İranlı araştırmacılar preslenmiş hurma palmiyesinden yapılan ağaçlarını genel kullanım için uygun olacak kadar sağlam olduğunu ortaya koydu.

Kaynak:

Ashoria, Alireza and Amir Nourbakhsh. 'Effect of Press Cycle Time and Resin Content on Physical and Mechanical Properties of Particleboard Panels Made From the Underutilized Low-Quality Raw Materials.' Industrial Crops and Products 28 (2008) pp. 225?230.


Kraliçe

ABD California Indio?da Deval Ailesi tarafından Deglet Noor tohumundan elde edilmiştir. Noor?dan daha büyük, daha yumuşak ve daha tatlıdır. Genelde üst yarısı açık renkli ve altı da kahverengidir. Meyvesi uzun ince, yumuşak ve kremalıdır. Kraliçe hurmaları diğer hurmalar kadar tatlı değildirler.


Hurmalı Safranlı Tavuk ve Pilav

İçindekiler
1 çay kaşığı bitkisel yağ
500g derisiz, kemiksiz tavukgöğsü. (lokmalar halinde parçalanmış)
½ çay kaşığı tuz, ayrılmış.
¼ çay kaşığı karabiber (yeni çekilmiş)
1 ½ kase soğan (doğranmış)
¼ çay kaşığı safran teli (ezilmiş ve ayrılmış)
2 baş sarımsak kıyılmış.
2 kase domates suyu.
6 tam çekirdeği çıkarışmış hurma (dörde bölünmüş)
2 kase su
1 kase pilavlık pirinç
3 taze soğan (ince kıyılmış)
Limon parçaları (isteğe bağlı)

Hazırlanışı

Yağı geniş bir tavada orta ateşin üstünde kızdırın. Tavuğun üzerine ¼ çay kaşığı tuz ve biberi ilave edin. Tavuğa tavaya atın ve 5 dakika soteleyin, her tarafı kızarsın. Tavuğu tavadan alın; ılık tutun.

Soğanı, 1/8 çay kaşığı safranı ve sarımsağı tavaya atın; 5 dakika ya da soğanlar ölene kadar soteleyin. Ayırdığınız tavuğu, domates suyunu ve hurmaları ilave edip üstünü kapatın. Ateşin altını kısın ve 15 dakika pişirin. Sonra üstünü açın 10 dakika daha pişirin. Ateşten alın.

¼ çay kaşığı tuz, 1/8 çay kaşığı safran, 2 kase us ve pilavı bir tavaya atın ve kaynatın. Üstünü kapatın, ateşi kısın ve 20 dakika, pirinç suyunu çekinceye kadar demlendirin.

Tavuk karışımını pilavın üzerinde verin. Doğranmış yeşil soğan ve limon parçalarıyla da süsleyebilirsiniz.

Bu yemek 6 kişiliktir. (Yarım kase pilav ve 2/3 kase tavuk karışımı)

Potasyum zengini

Yüksek enerjili bir yiyecek olmasının yanında hurmalar mineral zenginidir. Etkin mineral potasyumdur (648mg). Aynı zamanda fosfor, magnezyum, sodyum ve demir de içerir. Araştırmalar potasyum zengin bir beslenmenin farelerde mide ülserlerini yavaşlatabildiği ve önleyebildiğini gösterdi.

Kaynaklar
Duke, James A. 'Phoenix dactylifera L..' 1983. Handbook of Energy Crops.
Elleuch, Mohamed et al. 'Date Flesh: Chemical Composition and Characteristics of the Dietary Fibre.' Food Chemistry 111 (2008) pp. 676?682

Dayri (Manastır Hurması)

Irak?tan bir hurma çeşidi. Kuru, uzun, ince, nispeten büyük, neredeyse siyah ve yumuşak meyveleri vardır.

Hurmalı Ekmek

İçindekiler
2 kase kepekli un
1 kase un
1 kase pekan cevizi (doğranmış ve kavrulmuş)
¾ kase hurma (doğranmış)
½ kase şeker
1 çay kaşığı tuz
1 çay kaşığı karbonat
1 ½ kase süt
½ kase melas (şeker pekmezi)

Hazırlanışı

İlk 6 malzemeyi geniş bir kasenin içinde karıştırın ve ortasına bir çukur açın.

Karbonatı sütün içinde eritin; melas içinde karıştırın. Un karışımına ilave edin ve kuru malzemeler ıslanana kadar karıştırın. 25x13 cm yağlanmış ve unlanmış bir ekmek kabına dökün.

163 derecede bir fırında 1 saat 15 dakika pişirin. Pişip pişmediğini içine ince bir tahta kürdan sokarak anlayabilirsiniz.

İsterseniz bunun için kuru üzüm de koyabilirsiniz. ¾ kase kuru üzümü ¾ kase doğranmış hurmayla karıştırın yukarıdaki adımları izleyin.

Çekirdekleri bile faydalı

Hurmanın her tarafının faydalı olduğu ortaya çıktı. Bazı ülkelerde hurma çekirdekleri, protein, yağ, karbonhidrat, lif ve mineral zengin olduğu için çiftlik hayvanlarına yem olarak veriliyor. Bilim adamları hurma çekirdeği yağının yiyecek ve kozmetik de kullanılabileceğini bildiriyor. Yine de güvenliği açısından testlerin bitirilmesi gerekiyor.

Kaynak:
Besbe, Souhail et al. 'Date Seeds: Chemical Composition and Characteristic Profiles of the Lipid Fraction.' Food Chemistry 84 (2004) pp. 577?584.

Barhi

Irak?tan Barhi, tüm hurmalar içerisinde en tatlı ve en yumuşak olandır. Meyve neredeyse silindir şeklindedir ve rengi olgunlaştıkça açık kehribardan koyu kahverengiye kadar değişir. Etli meyvesi ve zengin aromasıyla birinci sınıf hurmalardandır.

Elmalı-Hurmalı Tatlı

İçindekiler
2 kase un (yaklaşık 270 gr)
1 çay kaşığı karbonat
1 çay kaşığı kabartma tozu
½ çay kaşığı toz tarçı
¼ çay kaşığı tuz
2 kase şeker
7 çay kaşığı tereyağı (yumuşatılmış)
1 büyük yumurta
2 büyük yumurta beyazı
¼ kase elma püresi
1 çay kaşığı vanilya tozu
1 kase hurma (doğranmış ve çekirdekleri çıkarılmış)
1 çay kaşığı un
1 ½ kase Yeşil Elma (yaklaşık bir büyük; soyulmuş ve doğranmış)
1 ½ kase Kırmızı Elma (yaklaşık 1 büyük; soyulmuş ve doğranmış)
½ çay kaşığı limon suyu (taz)
2/3 kase pekan cevizi (doğranmış)

Hazırlanışı

Fırını 163 dereceye ısıtın.

Kuru ölçme kaplarına iki kase un ayırın ve bıçakla düzeltin. 2 kase unu, karbonat, kabartma tozu, tarçın ve tuzla geniş bir kapta fırçayla çırpın. Kenara ayırın.

Şekeri ve yağı geniş bir kaseye alın ve mikserde yüksek hızda 2 dakika ya da kabarıncaya kadar çırpın. Yumurta ve yumurta beyazlarını ekleyin ve her eklemeden sonra iyice çırpın. Vanilya ve elma püresini ilave edip karıştırın. Un karışımını şeker karışımına yavaş yavaş ilave edin. Hamur sertleşene kadar karıştırın.

Hurmaları bir çay kaşığı unla, elmaları da limon suyuyla hafifçe karıştırın. Hurmaları, elmaları ve cevizleri un karışımına ilave edin ve hepsi karışana dek karıştırın. Hamuru 33x20 santimlik üzerine pişirme spreyi kaplı pişirme kabına dökün. Isıttığınız fırında 1 saat beş dakika kadar pişirin.

Tamamen soğumasını bekleyin.

Bu tarif 16 kişiliktir.


Ülsere Bire Bir

Bazı ülkelerde halk arasında mide ülserlerinin tedavisinde hurma kullanımı denenmiştir. 2005?te ilgili bir dergide yayınlanan araştırmaya göre, hurma farelerde mide ülseri şiddetini azaltmıştır. Mide astarında hurmanın koruyucu bir görev yaptığı ve insanlarda da uygun olabileceği sonucuna varılmıştır.

Kaynak:
Al-Qarawi, A. A. et al. 'The Ameliorative Effect of Dates (Phoenix dactylifera L.) on Ethanol-Induced Gastric Ulcer in Rats.' Journal of Ethnopharmacology. 98 (2005) pp. 313?317.

Deglet Noor

Bu Cezayir ve Tunus?un en bilinen hurmasıdır. Yarı kuru ve sakızlı hurma diğer türler kadar tatlı değildir. Özellikle kurabiye ve pasta yapımında kullanılır. Atıştırmalar için idealdir.


Hurmalı Cevizli Kek

İçindekiler
4 kase sade un
1 kase şeker (beyaz, kahverengi de kullanabilirsiniz)
1 kase süt
1 kase şeker pekmezi
60g tereyağı
3 çay kaşığı soda
1 çay kaşığı bikarbonat soda
1 yumurta çırpılmış
2 kase ceviz
2 kase doğranmış çekirdeksiz hurma

Hazırlanışı

Şurubu, yağı ve sütü bir tavada eritin ancak kaynatmayın.

Kuru malzemeleri bir kaseye koyup üzerine yumurta koyun. Karıştırın.

Tavadaki sıvıyı bu malzemelere ekleyin iyice karıştırın.

Küçük kek kaplarını yarısıyla ¾ arası doldurun.

185 derecelik fırında 15-20 derece pişirin. Fırını bu süre içerisinde açmayın. Gaz fırınlarda en üst tepsiye koyun. Üzerine tereyağı ya da çeşitli meyvelerle ve şuruplarıyla süsleyebilirsiniz.


Emir Hac

Meyve yarı-tatlı ve yumuşaktır. İnce bir kabuğu ve kalın etlidir. Büyük çekirdeklidir. Misafir hurması diye de adlandırılır. Irak?ta yetişir.

Badem İçli Hurma

İçindekiler
1 kase kabuğu soyulmuş badem*
1 çorba kaşığı limon kabuğu (rendelenmiş)
2 çorba kaşığı su
6 çorba kaşığı şeker
1 çorba kaşığı tereyağı ya da margarin
24 hurma (büyük ve çekirdekleri çıkarılmış)
Şeker

Hazırlanışı

Bademleri fırın tepsisinde 120 derecede 8-10 dakikada ısıtın. Öğütücüyle kaba ayarda bademleri çekin. Ayarı inceltin ve incelene kadar 4-5 sefer daha çekin. Bir kaba alın ve limon kabuğuyla karıştırın. (Bademleri bir bez içerisinde de kırabilirsiniz)

İki çorba kaşığı suyla 6 çorba kaşığı şekeri küçük bir tavada karıştırın ve kaynatın. Ateş ortanın az üstü olsun. Yağı ve çekilmiş bademleri ekleyin ve karışım tavadan ayrılana kadar sürekli karıştırın. Karışımı küçük bir kaseye alın ve 5 dakika soğutun.

Her hurmanın yanını dikkatlice kesin. Başı ve sonu kapalı kalsın. Bir çay kaşığı dolu badem ezmesini hurmanın içine yerleştirin ve kenarlarından nazikçe bastırarak düzeltin. Küçük bir tabağa şeker serpin ve hurmaları bulayın. Hemen servis edin.

* Taze badem karışımı yerine hazır 180g badem ezmesi kullanabilirsiniz. Limon kabuklarını içine katın ve tarifi izleyin. Bademler için blender kullanmak isteyebilirsiniz ama sonuç aynı olmayacaktır. Kalan badem ezmesi dolapta 3 ay saklanabilir. Kullanmadan önce oda sıcaklığına getirin.

İftar Sağlığı

Hurma iftarda çok yemenizi engelleyebilir. Kolay sindirilebilir şeker bakımından zengindir. Düşük kan şekeri oruçtan sonra hissettiğiniz açlığın nedenidir. Birkaç hurma yiyip ondan sonra yemeği Akşam namazını kılarsanız vücudunuz kan şekerini ayarlama fırsatı bulur. Böylece siz de açlık hissini bastırmak için tıka basa yemek zorunda kalmazsınız.

Kaynak:
Levene, Malcolm. 'Sugar: An Effective Pain Killer for Babies.' British Medical Journal. (1995) No. 6993. Volume 310.

Ajva

Bu yumuşak ve kuru çeşitli hurma Suudi Arabistan?a özgüdür. Medine?de yetişir.

Meyveli Buzlaç

İçindekiler
185g yaban mersini
2 çekirdeksiz portakal
2 elma
4-6 muz
6-7 hurma (çekirdekleri çıkarılmış)
3 çorba kaşığı keten tohumu (isteğe bağlı)
370g buz küpleri

Hazırlanışı

Bu tarif yaklaşık 2 litre meyveli buzlaç yapar. Daha azı için ölçüleri yarı yarıya kullanın.

Yüksek güçlü bir blender içine, yıkanmış yaban mersinlerini, soyulmuş portakalları, yıkanmış ve içi temizlenmiş elmaları, dilimlenmiş muzları, hurmaları ve keten tohumunu koyun. (Omega-3 bakımından çok zengindir).

Buzu ekleyin, kapağını kapatın ve blenderi yüksek hızda tüm malzemeler karıştırıncaya kadar çalıştırın. Eğer buzlaç istenildiğinden daha katıysa biraz soğuk su ilave edin yeniden karıştırın.

Ayrı kaplarda servis edin.



Sağlıklı bir yaşam için mutlaka hurma yiyiniz.
Ekleme Tarihi: 11.10.2009 - 11:30
Bu mesajı bildir   Muhtazaf üyenin diğer mesajları Muhtazaf`in Profili Muhtazaf Özel Mesaj Gönder zum Anfang der Seite
Pozisyon düzeni - imzaları göster
Sayfa (1): (1)
önceki konu   sonraki konu

Kategori Seç:  
Sitemizde şu an Yok üye ve 1092 Misafir mevcut. En son üyemiz: Didem_


[ Admin   Moderator   Vip   Üye ]
Hayırlı ömürler dileriz.    Bu üyelerimizin doğum günlerini tebrik eder, sıhhat ve afiyet dolu bir ömür dileriz:
VuSlaT_ZaMbaK (40), HAMAS (41), cilekesh (34), Umuda_Dogru (35), muhammed yakub (53), -selenay- (38), kiciman (53), -Dushi- (37), melike_ (44), 271277sedat (47), katade_58 (42), samimikul (52), sansarselim (39), omerbicak (47), rajaahmet (48), BETÜL SULTAN (44), Toprakkiz (38), perteviyat (54), azra aksu (51), esiir (47), eminem (44), cihann4 (41), merve987 (38), ceylan (43), byberk (39), mehmetaliakti (45), serkanberber20 (50), FTK (38), p.celik (39), keklik (38), nazan (38), GREY (54), ketcapm (39), faruk1987 (37), semanurnl (54)
24 Saatin Aktif Konuları
0
 | 

Copyright © ((( RAVDA.net )))  *  İrtibat   *   RAVDA Reklam Servisi   *   Tüm hakları saklıdır, izinsiz alıntı yapılamaz.
 Sitemizde yayınlanan imzalı yazıların içeriğinden yazarları, forum ve yorumlardan ekleyen şahıslar sorumlu olup, kesinlikle sitemiz sorumlu değildir.
© by ((( RAVDA.net )))

Sayfa 0.62171 saniyede açıldı